«Ούτε εποπτεία,
ούτε επαιτεία»
«Απαιτούνται
εθνικές
πρωτοβουλίες
ανάπτυξης
για έξοδο
από την κρίση»
-
Επισημάνσεις
κατά τη χθεσινή
παρουσίαση
του νέου του
βιβλίου
στα Χανιά
Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΓΕΩΡΓΑΚΑΚΗ
Εθνικές πρωτοβουλίες ανάπτυξης απαιτούνται για να αντιμετωπίσει η Ελλάδα την οικονομική κρίση, καθώς ουδέποτε στα χρονικά χώρα με ύφεση κατάφερε να βγει από το αδιέξοδο υλοποιώντας τις «συνταγές» του ΔΝΤ, τόνισε χθες από τα Χανιά ο πρώην υπουργός Οικονομικών, πρώην βουλευτής Χανίων του ΠΑΣΟΚ, καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΑΣΟΕΕ), Νίκος Χριστοδουλάκης.
Ο κ. Χριστοδουλάκης κατέθεσε τις θέσεις του για το χθες, το σήμερα και το αύριο της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, κατά την παρουσίαση του νέου του βιβλίο με τίτλο: «Σώζεται ο Τιτανικός; Από το Μνημόνιο, ξανά στην ανάπτυξη», στη διάρκεια εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε στο Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο Χανίων (Μ.Α.Ι.Χ.).
Για το βιβλίο μίλησαν ο αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης, καθηγητής και περιφερειακός σύμβουλος Κρήτης Γιώργος Σταθάκης, ο διευθυντής του Μ.Α.Ι.Χ. Αλκίνοος Νικολαΐδης και ο επιστημονικός συνεργάτης του Ινστιτούτου Γιώργος Μπαουράκης. Τη συζήτηση συντόνισε ο δικηγόρος Αντώνης Γκαζής.
«ΠΟΛΛΗ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ»
«Πιστεύω ότι το μέλλον θα χρειαστεί πολύ προσπάθεια για να μπορέσει να ξεπεράσει η χώρα μας όλα αυτά τα προβλήματα στα οποία έχει επέλθει. Πιστεύω όμως ότι η προσπάθεια αυτή θα πρέπει να είναι εσωτερική. Χρειαζόμαστε εθνικές πρωτοβουλίες ανάπτυξης πάνω απ' όλα, μεταρρυθμίσεις που συμβαδίζουν με την ανάπτυξη ή έπονται της ανάπτυξης. Ένα πρόγραμμα που θα μας ξαναδώσει μία προοπτική. Και πιστεύω ότι αυτό που χρειάζεται η Ελλάδα είναι να δει μία προοπτική, να δει προτάσεις και να δει ένα διάλογο να αναπτύσσεται γύρω από αυτές τις προτάσεις. Ένας διάλογος που θα απαντά πειστικά στη διάθεση των Ελλήνων πολιτών ότι δεν χρειαζόμαστε ούτε την εποπτεία ούτε την επαιτεία. Μπορούμε μόνοι μας, όσο δύσκολο και αν είναι αυτό», επεσήμανε χαρακτηριστικά ο κ. Χριστοδουλάκης.
«ΤΡΕΙΣ ΑΥΤΑΠΑΤΕΣ»
Παράλληλα, προειδοποίησε ότι «ελλοχεύουν τρεις αυταπάτες».
«Η πρώτη αυταπάτη είναι η αυταπάτη της διαφυγής με την κήρυξη μονομερούς χρεωκοπίας και μετά βλέπουμε, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο ακόμη και εξόδου από το ευρώ. Θεωρώ ότι ιστορικό προηγούμενο τέτοιας απαλλαγής και ανοιχτού δρόμου δεν έχει υπάρξει», σημείωσε ο κ. Χριστοδουλάκης.
Και πρόσθεσε: «Ο μόνος που το έκανε ήταν ο Λένιν. Όταν έκανε την επανάσταση αποκήρυξε όλα τα χρέη και επί εβδομήντα χρόνια συνεχιζόταν αυτό... Όταν έπεσε, όμως, το καθεστώς αυτό, τη Ρωσία την περίμεναν στη γωνία οι πιστωτές. Και σήμερα, ένα από τα θέματα που έχει να επιλύσει η Ρωσία του Πούτιν είναι η επαναδιαπραγμάτευση που έχει να κάνει με τους πιστωτές που είχε πριν από το 1917 και τους είχε αφήσει απλήρωτους. Η Αργεντική, που έκανε και αυτή το ίδιο, αν και με λιγότερο επαναστατικό τρόπο, επί δέκα χρόνια δεν μπορεί να ξαναδανειστεί. Ένας από τους λόγους που η κα Κίχνερ μπορεί να ξαναεκλεγεί σήμερα είναι ότι έχει μπει σε μία διαδικασίας επαναπληρωμής των δανειστών που έμειναν απλήρωτοι το 2001, για να την ξαναφήσουν να μπει στις αγορές. Αυτό το σύστημα του "δεν πληρώνω" έχει πολύ ενδιαφέρον, αλλά υπάρχει και ένα διεθνές σύστημα που λέγεται "δεν ξεχνάω". Και το οποίο είναι νομικά πολύ καλύτερα εξοπλισμένο. Τα δικηγορικά γραφεία που αναλαμβάνουν αυτά τα θέματα λέγονται "μοσκίτος" (κουνούπια) για προφανείς λόγους, διότι παίρνουν μεγάλο ποσοστό».
Ο κ. Χριστοδουλάκης τόνισε ότι «μία δεύτερη αυταπάτη είναι ότι η λύση θα έρθει απ' έξω, χαρίζοντάς μας τα χρέη. Όταν μάθουμε τους όρους τους οποίους θα έχει το ενδεχόμενο "κούρεμα" αυτή η λύση θα ξεθωριάσει λίγο, αλλά προς το παρόν υπάρχει και αυτή η αυταπάτη. Και ακόμη ότι η λύση για τις εσωτερικές μεταρρυθμίσεις θα έρθει και αυτή απ' έξω, αφού δεν μπορούμε μόνοι μας. Η ιστορία, όμως, έχει δείξει ότι διορθώσεις των κοινωνιών με υπαγόρευση έξωθεν δεν πετυχαίνουν. Χρειάζεται μια ενδογενής δυναμική να λύσει τα προβλήματα αυτά. Δεν μπορεί να σταθεί πολιτικά και μακροχρόνια ότι "οι ξένοι λένε αυτό, άρα πρέπει να το κάνουμε". Αν θέλουμε να πετύχουμε πρέπει μόνοι μας να προσπαθήσουμε».
Ο πρώην υπουργός Οικονομικών σημείωσε ότι «μία τρίτη αυταπάτη είναι ότι μέσα στην ύφεση μπορούμε να αλλάξουμε τις δομές της οικονομίας. Η ευθύνη γι' αυτήν την αυταπάτη δεν βαρύνει μόνο εσωτερικά, αλλά βαρύνει και αυτούς που προώθησαν τις συνταγές αυτές: την ΕΕ, το ΔΝΤ και τους διεθνείς Οργανισμούς. Το ΔΝΤ όφειλε να γνωρίζει πολύ καλύτερα ότι η συνταγή αυτή, την οποία το ίδιο την έχει εφαρμόσει πολλαπλώς ουδέποτε πέτυχε. Δύο επιτυχίες υπάρχουν μόνο. Η Βραζιλία, το 2002, που πέτυχε κατά σύμπτωση, γιατί είχε καταρρεύσει η Αργεντινή λίγους μήνες πριν κι έτσι σάρωσε όλες τις αγορές της Αργεντινής με δικά της προϊόντα και μεγάλη ανάπτυξη. Η δεύτερη επιτυχία του ΔΝΤ είναι η Τουρκία, η οποία και αυτή βρέθηκε σε μία φάση τρομερής ανάπτυξης και μπόρεσε και απέφυγε τον σκόπελο της ύφεσης. Δεν έχει να παρουσιάσει το ΔΝΤ ούτε μία συνταγή επιτυχίας διεθνώς, που πέτυχε με συνθήκες ύφεσης. Αυτή την αυταπάτη αν δεν την αντιμετωπίσει ιδίως η ΕΕ θα είναι πάρα πολύ δύσκολο να βρει κανείς συστατικά στοιχεία μιας λύσης», επεσήμανε ο κ. Χριστοδουλάκης.
«ΔΕΝ ΥΠΗΡΞΕ ΑΙΦΝΙΔΙΑΣΜΟΣ»
Ο πρώην βουλευτής Χανίων του ΠΑΣΟΚ επεσήμανε ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ δεν αιφνιδιάστηκαν από την κρίση.
«Από το τέλος του 2006 υπήρχαν πάρα πολλές ενδείξεις ότι έρχεται μία κρίση. Ιδίως από τα μέσα του 2007, ενάμισι χρόνο πριν ξεσπάσει η κρίση έτσι όπως την ξέρουμε σήμερα, όλοι σχεδόν οι σοβαροί πιστωτικοί οργανισμοί παγκοσμίως, η ΕΚΤ, η Τράπεζα της Αγγλίας, προειδοποιούσαν ότι έρχεται μία κρίση και κάτι πρέπει να κάνουμε. Όσοι ήταν πιο φρόνιμοι έκαναν μερικές κινήσεις», ανέφερε.
Και συνέχισε: «Η Ελλάδα, ενώ δεν είχε μπει από την αρχή στην κρίση, το πλήρωσε επειδή έμεινε άπραγη για μεγάλο χρονικό διάστημα και από κάπου και πέρα διέδιδε εντελώς αντιφατικά και παράδοξα μηνύματα. Το πιο παράδοξο μήνυμα ήταν το περίφημο σάλπισμα ότι είμαστε θωρακισμένοι και δεν φοβόμαστε κανένα. Και απεδείχθη πόσο θωρακισμένοι είμαστε. Το δεύτερο σάλπισμα ήταν ότι λεφτά υπάρχουν και είναι θέμα χρόνου πότε αυτά θα μοιραστούν, το οποίο γίνεται ακόμα πιο αντιφατικό με το γεγονός ότι την ίδια στιγμή, απ' ό,τι φαίνεται, και είχαν γίνει προειδοποιήσεις για τα ελλείμματα, όπως ισχυρίζεται η Τράπεζα της Ελλάδος, αλλά και υπήρχαν επαφές με Οργανισμούς του εξωτερικού για το τι θα γίνει σε μία κατάσταση δημοσιονομικής κρίσης. Κατά συνέπεια, αυτό δημιούργησε πάρα πολλές ψευδαισθήσεις ότι το μέσο για να βγούμε από την κρίση θα ήταν να καταναλώνουμε όλο και περισσότερο και κυρίως είδη τα οποία τροφοδοτούσαν αφειδώς το έλλειμμα».
ΚΡΙΤΙΚΗ
Ο κ. Χριστοδουλάκης υποστήριξε ότι «η συμφωνία της 21ης Ιουλίου είναι ό,τι καλύτερο μας είχε τύχει, τώρα όμως απομακρύνεται και αυτή», ενώ χαρακτήρισε λάθος την υπερφορολόγηση, κάνοντας λόγο για «επίθεση που έχει δεχθεί ασυστόλως ο ιδιωτικός τομέας. Πιστεύω ότι ήταν ένας τομέας που ούτε προβλήματα έχει επιδείξει ούτε αποτέλεσε την αιτία της κρίσης», ανέφερε και διερωτήθηκε: «Πώς επικεντρώνει κάποιος την προσοχή του εκεί, αφήνοντας απ' έξω πολύ πιο προνομιούχες κατηγορίες, όπως είναι οι υψηλόμισθοι συνταξιούχοι, οι υψηλόμισθοι των ΔΕΚΟ, οι πολυσυνταξιούχοι κ.λπ. και επιβάλλονται ισοπεδωτικές πολιτικές;»
Παράλληλα, εξέφρασε σοβαρές αμφιβολίες για την υλοποίηση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων που έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση, επεσήμανε ότι «θα ήμασταν σε καλύτερη θέση αν δεν είχαμε περικόψει τις δημόσιες επενδύσεις» και τάχθηκε υπέρ του ανοίγματος των «κλειστών» επαγγελμάτων, τονίζοντας, ωστόσο, ότι το συγκεκριμένο μέτρο δεν θα έχει τα προσδοκόμενα αποτελέσματα στη συγκεκριμένη συγκυρία.
Ο κ. Χριστοδουλάκης σημείωσε ότι «όπως δεν μπορείς να βγεις από μία κρίση βαθαίνοντας μέσα στην ύφεση, ένα άλλο ιστορικό δίδαγμα είναι ότι δεν μπορείς να βγεις από μία κρίση έχοντας όλο και περισσότερο την κοινωνία, αν όχι αντίθετη, που σίγουρα ένα μέρος της είναι, καχύποπτη, επιφυλακτική και φοβισμένη. Έξοδος από την κρίση με διαταγές δεν έχει γίνει ποτέ. Κατά συνέπεια, θεωρώ ότι πρέπει να υπάρξει μια πειστική έξοδος από αυτό, δίνοντας προοπτική, ελπίδα, που πρέπει να χτιστούν σε διαδικασίες ανάπτυξης. Μέχρι να φτάσουμε εκεί υπάρχουν μερικά κριτήρια δικαιοσύνης. Και θεωρώ ότι ούτε σε αυτόν τον τομέα αυτά που έχουν γίνει περνάνε ικανοποιητικά τις εξετάσεις. Δεν αμφιβάλω ότι έχουν γίνει αρκετά σημαντικές παρεμβάσεις σε πολλούς τομείς και δεν υποτιμώ καθόλου το πολιτικό κόστος γι' αυτές τις παρεμβάσεις. Και ορισμένοι έχουν πάρει πολλές ευθύνες. Πρέπει να δούμε, όμως, και τα αποτελέσματα».
ΕΥΘΥΝΕΣ
Ο κ. Χριστοδουλάκης παραδέχθηκε ότι για τη σημερινή κατάσταση «προφανώς το πολιτικό σύστημα έχει πολύ μεγάλο μερίδιο ευθύνης. Και το μέγεθος και το είδος της ευθύνης είναι κάθε φορά διαφορετικό. Υπάρχουν ευθύνες για εκείνες τις μερίδες του πολιτικού συστήματος, οι οποίες ξόδεψαν ασυστόλως και αφρόνως. Και υπάρχουν και ευθύνες για εκείνες τις μερίδες του πολιτικού συστήματος, οι οποίες δεν περιέστειλαν, όσο θα έπρεπε, και δεν επτασφράγισαν το δημοσιονομικό σύστημα με ένα τέτοιο τρόπο, ώστε να μην μπορεί να ξεχειλώσει ποτέ των ποτών. Το αν θα είχαν "επιβιώσει" μέχρι τώρα, αν το είχαν κάνει, αυτό είναι ένα άλλο ερώτημα. Διότι προσωπικά δεν θυμάμαι κανενός είδους κοινωνική διαμαρτυρία γιατί, για παράδειγμα, ο Χριστοδουλάκης δεν κόβει τους μισθούς. Απ' ό,τι θυμάμαι οι διαμαρτυρίες ήταν γιατί τους αφήνει και ανεβαίνουν μόνο 3%, 4% και 5%».
«Χανιώτικα νέα»
