Το θέμα του Εφετείου
δεν αφορά μόνο
τους δικηγόρους
Aκούω εδώ και πολύ καιρό, κυρίως την τελευταία δεκαετία, ότι το θέμα της διάσπασης του Εφετείου Κρήτης (που έχει έδρα τα Χανιά) με την ίδρυση Εφετείου στο Ηράκλειο, αφορά μόνο τους δικηγόρους. Ότι είναι, δηλαδή, ένα συντεχνιακό θέμα, που δεν αφορά την τοπική κοινωνία, η οποία αντιμετωπίζει άλλα, πολύ σοβαρότερα προβλήματα.
Συμφωνώ απόλυτα με το δεύτερο. Ότι η τοπική κοινωνία αντιμετωπίζει πολλά και πολύ σοβαρότερα προβλήματα. Συγκεκριμένα προβλήματα, που είναι ευρέως γνωστά και αφορούν, μεταξύ άλλων, τομείς όπως η Υγεία, η Παιδεία, η Πρόνοια, οι Υποδομές, η Δικαιοσύνη, οι Μεταφορές, ο Πολιτισμός, ο Αθλητισμός.
Δεν συμφωνώ, ωστόσο, με το πρώτο σκέλος της άποψης. Εκτιμώ, δηλαδή, ότι όσοι ισχυρίζονται πως το θέμα του Εφετείου δεν αφορά την τοπική κοινωνία στο σύνολό της κάνουν λάθος. Τραγικό λάθος. Και ισχυρίζομαι, ταυτόχρονα, ότι όλα αυτά τα θέματα συνδέονται, άμεσα ή έμμεσα, μεταξύ τους.
Στρεβλό “μοντέλο”
ανάπτυξης
Eξηγούμαι: Από τη Μεταπολίτευση και μετά έχουμε γίνει -παλαιότεροι και νεότεροι σε ηλικία- μάρτυρες ενός «μοντέλου» ανάπτυξης, το οποίο είναι εξόχως προβληματικό.
Διαπιστώνουμε στην πράξη ότι ανά περιφέρεια της χώρας δημιουργούνται υδροκεφαλικά κέντρα -κάτι σαν... μικρές Αθήνες- στα οποία συγκεντρώνονται σταδιακά Υπηρεσίες και δομές, ενώ ταυτόχρονα άλλες Υπηρεσίες και δομές που λειτουργούσαν σε άλλες περιοχές είτε μεταφέρονται στην έδρα της κάθε περιφέρειας είτε καταργούνται, διότι άλλοτε κρίνονται δαπανηρές και άλλοτε περιττές.
Περιοχές δύο
και τριών ταχυτήτων
Η σταδιακή συγκέντρωση Υπηρεσιών και δομών σ’ έναν και μόνο τόπο αλλάζει άρδην τα δεδομένα μιας ευρύτερης περιοχής, μιας περιφέρειας. Διότι κάποιες περιοχές αυτομάτως υποβαθμίζονται ή έστω «βαδίζουν», πλέον, σημειωτόν και κάποιες άλλες προχωρούν μπροστά με βήμα ταχύ.
Στις περιοχές αυτές που προχωρούν, δημιουργούνται, εκ των πραγμάτων, σημαντικά κέντρα λήψης αποφάσεων. Μείζον ζήτημα. Παράλληλα, ο τοπικός πληθυσμός έρχεται σε επαφή -με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε θέματα κουλτούρας και πολιτισμού με την ευρεία έννοια- με ανθρώπους και από διάφορες άλλες περιοχές της χώρας (γιατρούς, πανεπιστημιακούς, καθηγητές, υψηλόβαθμους και χαμηλόβαθμους δημοσίους υπαλλήλους, επιχειρηματίες κ.λπ.), οι οποίοι αποφασίζουν να μετοικήσουν στη συγκεκριμένη περιοχή είτε γιατί επιθυμούν να βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής τους και τους δίδεται η ευκαιρία να εργαστούν σε νέες Υπηρεσίες και δομές που δημιουργήθηκαν ή/και μεταφέρθηκαν εκεί είτε διότι διακρίνουν επαγγελματικές - επιχειρηματικές ευκαιρίες που διανοίγονται με την αλλαγή «σκηνικού».
Αυτομάτως δημιουργείται μία νέα δυναμική αγορά. Εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες άνθρωποι, οικογενειάρχες στην πλειονότητά τους, ενισχύουν τον τομέα της κατοικίας (είτε με ενοικίαση είτε με αγορά σπιτιού), ενώ ταυτόχρονα αυξάνονται οι υπάρχουσες ανάγκες, με αποτέλεσμα να επεκτείνονται οικισμοί και να παρατηρείται άνθιση στην οικοδομή, άρα και σε μια σειρά από επαγγέλματα που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με αυτήν.
Ταυτόχρονα, ενισχύεται σημαντικά και η τοπική αγορά, σε όλα τα επίπεδα. Στους τομείς της διατροφής, της εστίασης, της ένδυσης και υπόδησης, των μεταφορών, της αναψυχής, της διασκέδασης, της υγείας, της παιδείας, αλλά και της «παραπαιδείας». Κοινώς, «πέφτει χρήμα», «κυκλοφορεί» χρήμα στην πιάτσα κι έτσι δημιουργούνται νέα αναπτυξιακά δεδομένα. Βεβαίως, δημιουργούνται και προβλήματα. Προβλήματα σοβαρά πολλές φορές, τα οποία αν δεν αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά, κυρίως σε αρχικό στάδιο, «στραγγαλίζουν» την πόλη και υποβαθμίζουν σημαντικά το επίπεδο ζωής.
Ερωτήματα
Και ερωτώ:
• Χάνουν τα Χανιά και οι πολίτες τους, από οικονομικής άποψης και όχι μόνο, όταν ολόκληρες οικογένειες ξεσπιτώνονται για να βρίσκονται δίπλα στους ανθρώπους τους, οι οποίοι νοσηλεύονται σε Νοσοκομεία του Ηρακλείου; Ή όταν πηγαινοέρχονται στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο για να κάνουν ακτινοβολίες οι καρκινοπαθείς συγγενείς τους;
• Χάνουν τα Χανιά και οι πολίτες τους, από οικονομικής άποψης και όχι μόνο, όταν, επί σειρά ετών, δεκάδες Υπηρεσίες μεταφέρθηκαν και εξακολουθούν να μεταφέρονται στο Ηράκλειο, με αποτέλεσμα εκατοντάδες συνάνθρωποί μας -ειδικά παλιότερα- να αναγκάζονται να μεταβαίνουν οδικώς στο Ηράκλειο για να εξυπηρετηθούν, για να κάνουν τη δουλειά τους;
• Χάνουν τα Χανιά και οι πολίτες τους, από οικονομικής άποψης και όχι μόνο, αν το Εφετείο Κρήτης διασπαστεί και σε μερικά χρόνια το Εφετείο των Χανίων κλείσει, λόγω περικοπών, επειδή εκ των πραγμάτων θα έχει μικρότερο αριθμό υποθέσεων, συγκριτικά με το αντίστοιχο του Ηρακλείου;
• Χάνουν τα Χανιά και οι πολίτες τους, από οικονομικής άποψης και όχι μόνο, αν αύριο προχωρήσει ο σχεδιασμός του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού και η έδρα του Δημοτικού Περιφερειακού Θεάτρου Κρήτης μεταφερθεί στο Ηράκλειο, όπως κατήγγειλε πρόσφατα ο καλλιτεχνικός διευθυντής του ΔΗΠΕΘΕΚ Μιχάλης Αεράκης;
Τα παραδείγματα είναι συγκεκριμένα και πολλά. Και αναρωτιέται, μεταξύ άλλων, κανείς:
• Τι και πόσα έχουν χάσει και χάνουν τα Χανιά και οι πολίτες τους, από οικονομικής άποψης και όχι μόνο, επί σειρά ετών, με την απογύμνωση του τόπου από Υπηρεσίες;
• Τι και πόσα έχουν χάσει και χάνουν τα Χανιά και οι πολίτες τους, από οικονομικής άποψης και όχι μόνο, από τη δραματική καθυστέρηση στην υλοποίηση συγκεκριμένων έργων υποδομής, όπως, για παράδειγμα, η αναβάθμιση του λιμανιού της Σούδας και η επέκταση του αεροδρομίου «Δασκαλογιάννης»; Και αυτά τα θέματα, άλλωστε, συνδέονται άμεσα με τις προτεραιότητες και τις αναπτυξιακές επιλογές της κεντρικής εξουσίας. Θυμίζω ότι με βάση το προαναφερθέν στρεβλό αναπτυξιακό «μοντέλο», το αεροδρόμιο των Χανίων και το λιμάνι της Σούδας θεωρούνται «συμπληρωματικά του Ηρακλείου» στον χωροταξικό σχεδιασμό.
Η τοπική κοινωνία
Κατά συνέπεια, το θέμα του Εφετείου δεν είναι «αυτόνομο», δεν είναι «μεμονωμένο», αλλά εντάσσεται σε ένα γενικότερο «μοντέλο» ανάπτυξης, η υλοποίηση του οποίου μόνο υποβάθμιση -αναπτυξιακή, οικονομική, κοινωνική, πολιτισμική- και προβλήματα «προσέφερε» και «προσφέρει» στα Χανιά και σε κάθε ανάλογη πόλη, η οποία συρρικνώνεται αντί να αναπτύσσεται ουσιαστικά.
Επομένως, με βάση όλα τα παραπάνω, το θέμα του Εφετείου δεν αφορά μόνο τους δικηγόρους. Αφορά -πρέπει να αφορά- το σύνολο της τοπικής κοινωνίας, η οποία οφείλει κάποια στιγμή να αντιδράσει έντονα, όχι γιατί της στερούν το Εφετείο, αλλά γιατί της στερούν, επί της ουσίας, τις δυνατότητες και τις ευκαιρίες να αναπτυχθεί, να ευημερήσει, να ζήσει το ίδιο καλά με άλλες κοινωνίες του ίδιου αυτού τόπου.
Η στάση αιρετών
και δικηγόρων
Και κάτι ακόμη: Όταν πριν από δέκα χρόνια οι τοπικοί αιρετοί άρχοντες (βουλευτές, νομάρχης, δήμαρχοι, κοινοτάρχες, νομαρχιακοί, δημοτικοί, κοινοτικοί σύμβουλοι κ.λπ.) υπέγραψαν το λεγόμενο «πρωτόκολλο τιμής» εξέπεμψαν ένα τραγικά λανθασμένο μήνυμα στην τοπική κοινωνία: Ότι το θέμα του Εφετείου είναι το σημαντικότερο όλων σε τοπικό επίπεδο.
Το εν λόγω «πρωτόκολλο» ισχυροποίησε, βέβαια, τη διαπραγματευτική ισχύ των τοπικών φορέων ως προς το συγκεκριμένο θέμα, με τα γνωστά -μέχρι πρόσφατα- αποτελέσματα.
Ταυτόχρονα, όμως, «διαόλισε» -να το πω απλά- ένα πολύ μεγάλο τμήμα της τοπικής κοινωνίας, που είδε αίφνης ότι αν και οι περισσότεροι τοπικοί αιρετοί άρχοντες και φορείς «ποιούσαν τη νήσσαν» επί μακρόν για άλλα σοβαρότερα ζητήματα, απείλησαν με παραιτήσεις για το θέμα του Εφετείου, που εκ των πραγμάτων ήταν δευτερευούσης σημασίας.
Κι έτσι δημιουργήθηκε, δικαιολογημένα εν πολλοίς, η λανθασμένη -κατά την προσωπική μου εκτίμηση- άποψη ότι πρόκειται για ένα συντεχνιακό θέμα μιας συγκεκριμένης «ελίτ».
Δεν είναι, όμως, έτσι. Άλλο πράγμα η διαχρονική στάση των αιρετών, πρώην και νυν, για τους οποίους πολλά μπορεί κανείς να πει. Και για παλιότερα και για σήμερα. Άλλο πράγμα η στάση της συντριπτικής πλειονότητας των δικηγόρων, οι οποίοι... θυμήθηκαν την «τιμή και την αξιοπρέπεια των Χανίων» μόνο όταν «έσκασε» το θέμα του Εφετείου.
Και άλλο πράγμα το θέμα του Εφετείου, που, εν τέλει, μας αφορά όλους, γιατί αποτελεί ένα ακόμη «επεισόδιο» στο «αναπτυξιακό σίριαλ» που παρακολουθούμε με αμηχανία επί σειρά ετών να διαδραματίζεται και στην Κρήτη, με τα γνωστά δυσμενή αποτελέσματα για τις περισσότερες περιοχές του νησιού.
ΥΓ.: Στις 9 Μαρτίου 2011 έγραφα σε τούτη τη στήλη για το θέμα του Εφετείου:
«Nερό» στον «μύλο» της «κόντρας» -υπαρκτής ή ανύπαρκτης- Χανίων - Ηρακλείου από τούτη τη στήλη δεν πρόκειται να πέσει. Θέση του γράφοντος είναι ότι κάθε αιρετός και κάθε φορέας έχει το δικαίωμα και την επιλογή να ζητά ό,τι κρίνει αναγκαίο για τον τόπο του. Έχει ακόμη και την επιλογή -όχι, όμως, το δικαίωμα- να... μη ζητά οργανωμένα και αποτελεσματικά, αλλά αυτή είναι μια άλλη μεγάλη, παλιά και δυσάρεστη ιστορία.
Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, η ευθύνη ανήκει στον έχων το καρπούζι και το μαχαίρι, δηλαδή στην Ελληνική Πολιτεία και ειδικότερα στην εκάστοτε κυβέρνηση, που λαμβάνει τις αποφάσεις και δίνει το στίγμα της αναπτυξιακής στρατηγικής σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο - όποτε και αν, φυσικά, υφίσταται τέτοια στρατηγική.
Τα παραπάνω επαναλαμβάνω και σήμερα. Για ευνόητους λόγους...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου