ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΑΡΑΚΑΚΗΣ:
Σε τροχιά ανάπτυξης
η Τράπεζα Χανίων

Συνέντευξη στον ΓΙΩΡΓΟ ΓΕΩΡΓΑΚΑΚΗ

Η Συνεταιριστική Τράπεζα Χανίων βρίσκεται σε τροχιά ανάπτυξης, τονίζει ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του συγκεκριμένου χρηματοπιστωτικού ιδρύματος, Μιχάλης Μαρακάκης, διαψεύδοντας τις φήμες περί οικονομικών προβλημάτων.
Με δεδομένο ότι πολλοί Χανιώτες συνεργάζονται, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, με την Τράπεζα, τα «Χ.Ν.» ζήτησαν από τον κ. Μαρακάκη να σχολιάσει τα όσα λέγονται, ανεπίσημα πάντα, στην τοπική αγορά, περί σοβαρών οικονομικών προβλημάτων της Συνεταιριστικής Τράπεζας Χανίων, λόγω, κυρίως, υψηλών επισφαλειών.
Ο κ. Μαρακάκης διέψευσε τις φήμες αυτές με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο, παρουσιάζοντας συγκεκριμένα στοιχεία που δείχνουν, όπως τόνισε, ότι η τράπεζα βαδίζει σε καλό δρόμο. Παράλληλα, απέδωσε τις φήμες στον ανταγωνισμό, σε τοκογλύφους και, ενδεχομένως, σε δυσαρεστημένους επιχειρηματίες, τους οποίους η τράπεζα δεν εξυπηρέτησε.
Στη διάρκεια της συνέντευξης, ο κ. Μαρακάκης αναφέρθηκε ακόμη στην παγκόσμια οικονομική κρίση και στον ρόλο των τραπεζών, στις ελληνικές τράπεζες και το άνοιγμα στα Βαλκάνια, στην κυβερνητική οικονομική πολιτική, αλλά και στην εκμετάλλευση καταναλωτών και επιχειρήσεων από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Αναλυτικότερα:

Σε τι κατάσταση βρίσκει την Τράπεζα Χανίων η παγκόσμια οικονομική κρίση;

Παρ' όλο που η παγκόσμια κρίση είναι ένα πρόβλημα, θεωρώ ότι είναι η μεγάλη ευκαιρία για την Τράπεζά μας, στη σημερινή συγκυρία, για να δείξει πραγματικά για ποιο σκοπό έγινε αυτή η Τράπεζα. Θέλω να σας πω ότι η κρίση αυτή μας βρήκε πολύ δυνατούς. Μας βρήκε με τέτοια ποιοτικά στοιχεία σαν πιστωτικό ίδρυμα, που θεωρώ ότι σε πολλά από τα ποιοτικά στοιχεία που πρέπει να έχει ένα τραπεζικό ίδρυμα έχουμε και πρωτιά στην Ελλάδα, όσον αφορά το σύνολο των Ελληνικών τραπεζών και όχι μόνο τις Συνεταιριστικές τράπεζες.

Το τελευταίο χρονικό διάστημα υπάρχουν κάποιες πληροφορίες στην αγορά των Χανίων ότι η Τράπεζα Χανίων στηρίζεται σε «πήλινα πόδια». Με δεδομένη την οικονομική κρίση, που έχει πλήξει ιδιαίτερα τον τραπεζικό κλάδο, είναι προφανές ότι οι πρώτες τράπεζες που θα βρεθούν σε δυσχερή θέση είναι αυτές που στηρίζονταν, μέχρι τώρα, σε «πήλινα πόδια». Εσείς μου λέτε ακριβώς το αντίθετο. Υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία που επιβεβαιώνουν των λόγων σας το αληθές;

Υπάρχουν. Και πρόκειται για στοιχεία που είναι δημοσιευμένα, στοιχεία που έχουν οι εποπτικές αρχές και η Τράπεζα της Ελλάδος. Ποια είναι τα στοιχεία ενός πιστωτικού ιδρύματος; Είναι η κεφαλαιακή του επάρκεια. Έχουμε ικανή κεφαλαιακή επάρκεια, όπως λέει ο νόμος; Σας λέω ότι για τις Συνεταιριστικές τράπεζες η αναγκαία κεφαλαιακή επάρκεια είναι ο δείκτης 10. Εμείς έχουμε 22, με στοιχεία 31/12/2008, που σημαίνει ότι έχουμε υπερδιπλάσια κεφάλαια απ' αυτά που μας χρειάζονται. Ένα δεύτερο: ένας δείκτης που δείχνει πραγματικά την ευρωστία μιας τράπεζας είναι οι επισφάλειες από κακές χρηματοδοτήσεις. Εκείνο που θέλω να σας πω είναι ότι και εδώ πρέπει να έχουμε πρωτιά, όπως και στην κεφαλαιακή επάρκεια, αφού μόλις 1,95% είναι τα καθυστερημένα μας δάνεια. Και αντίθετα έχουμε 150% προβλέψεις περισσότερες από τα καθυστερημένα δάνεια. Δηλαδή, λεφτά αποθεματικά που είναι για ζημιά. Και από το 1,95% που είναι τα καθυστερημένα δάνεια το 90% και πλέον έχουν εμπράγματες εξασφαλίσεις. Που σημαίνει ότι από το 1,95%, ούτε το 10% δεν θα χάσει η τράπεζα. Ένας άλλος δείκτης είναι η ρευστότητα. Η ρευστότητα της τράπεζας σήμερα είναι 26. Αυτό που μας επιβάλλει η Τράπεζα της Ελλάδος, είναι να λειτουργούμε με ρευστότητα τουλάχιστον πάνω από 20. Δεν γνωρίζω άλλη τράπεζα να έχει πάνω από 20.

Ελληνική τράπεζα;

Ελληνική τράπεζα. Σήμερα, λοιπόν, η τράπεζά μας έχει τέτοια ρευστότητα που πραγματικά μπορεί να βοηθήσει τον επιχειρηματικό κόσμο. Εμείς την ομπρέλα θα την κρατήσουμε ανοιχτή, γιατί η κρίση αυτή μας δίνει μία ευκαιρία να δείξουμε και το πρόσωπό μας. Εκτός από τη ρευστότητα έχουμε τον δείκτη καταθέσεις - χορηγήσεις. Ακούμε ότι στην Ελλάδα έχουμε ένα δείκτη καταθέσεις - χορηγήσεις περίπου 130%, δηλαδή έχουμε χορηγήσεις περισσότερες από τις καταθέσεις. Η Τράπεζα Χανίων έχει δώσει το 89% των καταθέσεών της. Ενώ έχει πολλά κεφάλαια έχει δώσει το 89%, δηλαδή έχει κρατήσει αποθεματικά κεφάλαια, γι' αυτό έχει μεγάλη ρευστότητα. Και είναι η καταλληλότερη εποχή για να βοηθήσουμε τον επιχειρηματικό μας κόσμο.

Η εικόνα που περιγράφετε είναι εντελώς διαφορετική από αυτήν που έχει σήμερα κατά νου ένα -ενδεχομένως- μεγάλο τμήμα της τοπικής κοινωνίας. Πού εκτιμάτε εσείς ότι οφείλεται αυτή η λανθασμένη -όπως μου λέτε- εικόνα για την Τράπεζα Χανίων;

Είναι τρεις οι πηγές κακής πληροφόρησης. Για να μην πω ότι πρόκειται για κακοήθεια. Είναι από τον ανταγωνισμό. Ποτέ δεν περίμεναν ότι μια τράπεζα, σε δεκαπέντε χρόνια, θα γίνει λίντερ της περιοχής, θα γίνει η μεγαλύτερη τράπεζα του Νομού Χανίων και μία από τις μεγαλύτερες της Κρήτης. Μια τράπεζα που διεκδικεί ένα μεγάλο μερίδιο κι έχει και όνειρα για να ξεφύγει πέρα από την Κρήτη. Ήδη υπάρχει ένα επιχειρηματικό σχέδιο, το οποίο εξετάζουμε για μια ανάπτυξη δικτύου σε όλη την Ελλάδα και ιδιαίτερα στο λεκανοπέδιο Αττικής, στη Θεσσαλονίκη, στη Λάρισα και στον Βόλο. Αν τυχόν είχαμε «πήλινα πόδια» δεν θα μπορούσαμε να κάνουμε ανάπτυξη. Εμείς είμαστε έτοιμοι να μεγαλώσουμε. Απλώς, λόγω της κρίσης, περιμένουμε για να βοηθήσουμε περισσότερο τον επιχειρηματικό κόσμο και τους πελάτες μας σήμερα, από το να κάνουμε αυτή την περίοδο την ανάπτυξη. Γι' αυτό και αναστέλλουμε το πρόγραμμά μας για έξι μήνες τουλάχιστον. Ο ένας λόγος είναι, λοιπόν, ο ανταγωνισμός, που έχει ενοχληθεί. Ο δεύτερος διαισθάνομαι ότι είναι οι τοκογλύφοι. Δυστυχώς, κύριε Γεωργακάκη, η εκτίμησή μας είναι ότι αρχίζει πάλι το παιχνίδι των τοκογλύφων. Λόγω της κακής συγκυρίας, της κακής οικονομικής κατάστασης των επιχειρήσεων, αλλά και των φυσικών προσώπων, μαθαίνουμε, αντιλαμβανόμαστε, ότι κάτι δεν πάει καλά με διάφορα κυκλώματα τοκογλυφίας. Και ο τρίτος λόγος, πιθανόν να είναι και μία κακία κάποιων ανθρώπων που ίσως δεν εξυπηρετήθηκαν από την τράπεζα. Και όπως καταλαβαίνετε το ότι δεν εξυπηρετούνται ορισμένοι είναι λογικό. Η τράπεζα είναι ένα πιστωτικό ίδρυμα. Σέβεται και πρέπει να σέβεται τον κόπο αυτών που την εμπιστεύτηκαν και τα λεφτά πρέπει να τα δίνουμε σε σωστές επιχειρήσεις, σε σωστούς επιχειρηματίες.

Η απόρριψη, όπως λέτε, αιτήσεων για δάνεια έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τις φήμες που υπάρχουν ότι η Τράπεζα Χανίων δανείζει σχεδόν τους πάντες. Υπήρχαν και υπάρχουν, δηλαδή, φήμες ότι όποιος δεν μπορεί να χρηματοδοτηθεί από τις άλλες τράπεζες καταφεύγει στην Τράπεζα Χανίων, όπου εξυπηρετείται για μια σειρά από λόγους: και γιατί η τράπεζα θέλει να διευρύνει το πελατολόγιό της, αλλά και γιατί υπάρχει το τοπικό στοιχείο, η προσωπική σχέση, κ.λπ. Το διαψεύδετε και αυτό;

Αυτό το διαψεύδω κάθετα, διότι αυτό που δείχνει την αξιοπιστία της τράπεζας είναι το χαρτοφυλάκιο. Αν το χαρτοφυλάκιό σου είναι χάρτινο, διάτρητο, δεν μπορείς να το κρύψεις για πολύ καιρό. Και ο δείκτης αυτός που έχουμε, το 1,95% που ανέφερα προηγουμένως, δείχνει την ποιότητα του χαρτοφυλακίου. Δείχνει, δηλαδή, ουσιαστικά την αξιοπιστία της τράπεζας και διαψεύδει αυτές τις φήμες. Συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Είμαστε αυστηροί. Όχι μόνο στο θέμα των χρηματοδοτήσεων. Εμείς θέλουμε να διασφαλίσουμε τα λεφτά των επενδυτών μας και η τράπεζά μας να είναι διαχρονική. Για να γίνει αυτό πρέπει να έχεις καλό χαρτοφυλάκιο και να αντέχεις σε τέτοιες συγκυρίες. Ακούω κι εγώ, πολλές φορές, και το λένε. Και αναφέρονται, μάλιστα, και σε συγκεκριμένους επενδυτές και επιχειρηματίες. Η τράπεζά μας έχει ασφάλειες. Δεν δίδει χρηματοδοτήσεις χωρίς ασφάλεια, χωρίς εξασφαλίσεις. Το 90% των δανείων μας έχουν εμπράγματες εξασφαλίσεις. Έχουν και ενοχικές εγγυήσεις, αλλά οι περισσότερες χρηματοδοτήσεις μας έχουν εμπράγματες εξασφαλίσεις. Και εμπράγματες εξασφαλίσεις ουσιαστικές, όχι αμφιβόλου αξίας. Έχουμε εκτιμητές εσωτερικούς και εξωτερικούς για να κάνουμε σωστή διαπίστωση της αξίας. Και κάτι ακόμη: η τράπεζα, λόγω του μεγέθους των κεφαλαίων της, δεν μπορεί να δώσει πάνω από δέκα εκατομμύρια ευρώ. Το λέω αυτό, διότι ακούω πολλές φορές ότι ο τάδε επιχειρηματίας θα κλείσει και θα κλείσει και την τράπεζα. Εμείς έχουμε ένα ενεργητικό περίπου 700 εκατομμυρίων ευρώ. Αντιλαμβάνεστε ότι ακόμη και αν έχεις χρηματοδοτήσει μία επιχείρηση με δέκα εκατομμύρια δεν κινδυνεύεις.

Μήπως, επειδή οι περισσότερες εκτιμήσεις έχουν γίνει πριν από την οικονομική κρίση, κι επειδή σήμερα οι τιμές στην κτηματαγορά έχουν πέσει, υπάρξει ενδεχόμενο πρόβλημα για την Τράπεζα Χανίων στο προσεχές μέλλον, αν ορισμένοι πελάτες σας δεν καταφέρουν να είναι συνεπείς στην αποπληρωμή των δανείων τους;

Όχι. Κατ' αρχήν δεν έχουμε πολλά στεγαστικά δάνεια. Δεν μπήκαμε στη λογική των στεγαστικών δανείων.

Ήσασταν ακριβοί.

Ήμασταν ακριβοί, γιατί δεν κοροϊδεύαμε τον κόσμο. Στεγαστικά δάνεια δεν μπορείς να πουλάς με 3% και να παίρνεις το ρίσκο όταν το κόστος χρήματος πηγαίνει στο 7% και στο 8%. Κι αυτό το ζήσαμε. Εμείς είμαστε συνετοί. Και είπαμε: πόσο είναι το κόστος χρήματος; Είναι 4%. Ε, μπορούμε να πουλήσουμε μέχρι 5,5%, μ' ένα σπρεντ πολύ μικρό, 1,5% - 2%. Εμείς δεν κάναμε τιτλοποιήσεις, όπως έκαναν οι άλλοι. Σήμερα, ένα μέρος της ρευστότητας των άλλων τραπεζών οφείλεται -και γι' αυτό έχουν δώσει το 140% και το 150% των καταθέσεών τους- σε τιτλοποιήσεις δανείων. Δηλαδή, πουλούσαν τα στεγαστικά, τα μάζευαν όλα μαζί, έκαναν ένα ομόλογο, το οποίο πουλούσαν και μάζευαν πάλι τα λεφτά πίσω. Με αυτό τον τρόπο δημιουργήθηκε και στην Αμερική το μεγάλο πρόβλημα. Βέβαια, εδώ πουλήθηκαν μια φορά τα στεγαστικά και τα καταναλωτικά δάνεια, ενώ στην Αμερική αυτό έγινε δέκα και δεκαπέντε φορές και γι' αυτό υπάρχει ένα μεγάλο πρόβλημα στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.

Αυτό το 1,95% των καθυστερούμενων δανείων ανησυχείτε ότι θα αυξηθεί; Αναμένονται, σύμφωνα με πληροφορίες, «κανόνια» και στην αγορά των Χανίων. Ήδη, μεγάλες επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα...

Το ακούω πράγματι και για εταιρείες που έχουμε εμείς χρηματοδοτήσει...

... και σε δέκα μήνες από σήμερα, δεδομένου ότι τα μέχρι στιγμής στοιχεία για τον τουριστικό κλάδο είναι μάλλον αποκαρδιωτικά, ενδεχομένως, αν κάτι δεν αλλάξει, το πρόβλημα να πάρει μεγαλύτερες διαστάσεις.

Είναι γεγονός ότι θα αυξηθεί. Θα πρέπει να είμαστε ρεαλιστές. Σε μια κρίση δεν μπορούν να αντέξουν όλοι. Κι εμείς, όμως, έχουμε αποφασίσει το σύνολο των επιχειρήσεων που έχουμε χρηματοδοτήσει να τις βοηθήσουμε, αν το πρόβλημά τους είναι η κρίση και δεν έχουν κάνει λάθη τέτοια που να μειώνουν τη βεβαιότητά μας για τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων. Αν τυχόν έχουν γίνει λάθη, που όμως είναι ανατρέψιμα ή αν τυχόν το πρόβλημά τους είναι από την κρίση η τράπεζα θα σταθεί δίπλα τους και θα τις βοηθήσει.

Σε πλειστηριασμούς δεν θα προχωρήσετε;

Κοιτάξτε, όπου κινδυνεύουν οι ασφάλειες της τράπεζας... Δεν λέω ότι δεν θα γίνουν, αλλά θα είναι πάρα πολύ μειωμένοι, για περιπτώσεις που κινδύνει να χάσει λεφτά η τράπεζα. Όπου κινδυνεύει δεν θα αφήσουμε κανένα περιθώριο να μην κάνουμε αυτό που πρέπει για να διασφαλίσουμε τα συμφέροντά μας. Όμως, δεν θα είναι πρωταρχικός μας στόχος να μαζέψουμε τα λεφτά πίσω, όταν έχουμε ασφάλειες. Κι εμείς είμαστε και η τράπεζα που έχει δηλώσει ότι ήταν λάθος το να δώσουμε μεγάλη ρευστότητα στο τραπεζικό σύστημα. Ήταν πολύ προτιμότερο να δώσουμε τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να μην πληρώνουν μέσα στην περίοδο της κρίσης, δίνοντάς τους μία ανάσα, ενός ή δύο χρόνων. Μια τέτοια κίνηση θα αποσυμπίεζε το πρόβλημα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Δεν το έκαναν επειδή το είπε η αντιπολίτευση. Βέβαια, δεν ξέρω αν γνώριζε η αντιπολίτευση τι είπε. Εγώ σας λέω ότι θα ήταν πολύ προτιμότερο το μέτρο αυτό στην Ελλάδα αυτή την περίοδο. Απαντώντας στο ερώτημά σας για το αν τυχόν μεγαλώσουν οι επισφάλειες. Είναι σίγουρο ότι θα μεγαλώσουν. Εκτίμησή μου είναι ότι γενικά στην Ελλάδα τα καθυστερημένα δάνεια θα αγγίξουν το 6,5% με 7%, από 4,5% σήμερα. Θα υπάρξει και σε εμάς μια πιθανή επιβάρυνση. Όμως, η λογική που έχουμε είναι να κρατήσουμε τις επιχειρήσεις και να τις βοηθήσουμε, ιδιαίτερα στον τουριστικό κλάδο, που έχει ένα ιδιαίτερο πρόβλημα. Πιστεύουμε ότι το πρόβλημα αυτό θα είναι προσωρινό. Δεν μπορούμε να αφήσουμε τις επιχειρήσεις να κλείσουν επειδή θα έχουν αδυναμία πληρωμών σ' εμάς.

Μεταφορά υποχρεώσεων θα επιτρέψετε αν κρίνετε ότι μία επιχείρηση, που έχει πάρει δάνειο από άλλη τράπεζα και σήμερα αντιμετωπίζει πρόβλημα, μπορεί το επόμενο διάστημα να ξανασταθεί και πάλι στα πόδια της;

Ναι. Μπορεί να μην είναι πελάτης μας, αλλά να κρίνουμε ότι αυτή η επιχείρηση είναι κρίμα να κλείσει. Αν τυχόν διαπιστώσουμε ότι η βιωσιμότητά της είναι ξεκάθαρη, είναι βέβαιη, θα βοηθήσουμε και τέτοιες περιπτώσεις.

Να συμπεράνω, με βάση τα όσα επισημάνατε νωρίτερα, ότι η επικοινωνιακή πολιτική της Τράπεζας Χανίων ήταν λανθασμένη μέχρι σήμερα;

Ήταν λανθασμένη. Πραγματικά ήταν λανθασμένη και δεν σας κρύβω ότι επισημάναμε το πρόβλημα και ήδη η Τράπεζα παίρνει μέτρα γι' αυτό, για μια καλύτερη εικόνα. Δημιούργησε μία Διεύθυνση Δημοσίων Σχέσεων και από 'δω και πέρα θα έχουμε μία πολύ καλύτερη επικοινωνιακή πολιτική, για να περάσουμε την πραγματικότητα στον κόσμο.

ΤΕΜΠΜΕ,
οικονομική κρίση
και τράπεζες

Τι γίνεται με το ΤΕΜΠΜΕ; Το ρωτώ, διότι τα περί ενίσχυσης 850.000 μικρομεσαίων επιχειρήσεων που ανακοίνωσε πριν από λίγους μήνες η κυβέρνηση ανήκουν, πλέον, στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας. Και, μάλιστα, οι περισσότεροι απ' όσους -λίγους- έχουν λάβει μέχρι σήμερα τη βοήθεια του Ταμείου Εγγυοδοσίας είναι επιχειρηματίες, οι οποίοι στη μεγάλη τους πλειοψηφία δεν αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα οικονομικά προβλήματα, αλλά -αρκετοί εξ αυτών- πήραν τα χρήματα από το ΤΕΜΠΜΕ και τα τοποθέτησαν σε προθεσμιακούς λογαριασμούς στις τράπεζες, κερδίζοντας και τους υψηλούς τόκους!

Χαίρομαι που κάνετε διαπίστωση. Γιατί αυτό, και από μία σχετική έρευνα, έχει διαπιστωθεί. Αυτή, κύριε Γεωργακάκη, είναι δυστυχώς η αλήθεια. Το ΤΕΜΠΜΕ θα έπρεπε να είναι ο φορέας εκείνος που θα βοηθούσε τις επιχειρήσεις που έχουν ουσιαστικό πρόβλημα και όχι τις επιχειρήσεις που έχουν κερδοφορίες. Οι επιχειρήσεις που έχουν κερδοφορίες μπορούν ν' αντέξουν. Αυτοί που δεν θ' αντέξουν είναι όσοι δεν έχουν κερδοφορίες. Όμως, εγώ θέλω να πω κάτι που δεν έχει γίνει αντιληπτό. Το μετοχικό κεφάλαιο του ΤΕΜΠΜΕ είναι 100 εκατομμύρια ευρώ. Μπορείτε να μου πείτε πόσες εγγυήσεις μπορούν να δώσουν τα 100 εκατομμύρια; Το ΤΕΜΠΜΕ λειτουργούσε και έχει δώσει περίπου δύο δισεκατομμύρια εγγυήσεις. Σήμερα που μιλάμε έχουν εγκριθεί 8.654 αιτήσεις. Το ποσό; 960 εκατομμύρια ευρώ. Από ένα μετοχικό κεφάλαιο 100 εκατομμυρίων. Οι 8.654 επιχειρήσεις είναι το 1% απ' αυτό που έχει εξαγγελθεί. Μέχρι σήμερα, δηλαδή, έχει μπει το 1% και έχει δοθεί περίπου ένα δισεκατομμύριο ευρώ από τα 100 εκατομμύρια που είναι το μετοχικό κεφάλαιο. Μπορείτε να μου πείτε αν αντέχει να δώσει άλλα τόσα;

Είναι προφανές πώς όχι. Και είναι επίσης προφανές ότι η οικονομική πολιτική που ακολουθείται στη χώρα μας, ειδικά τους τελευταίους μήνες, είναι αλλοπρόσαλλη και εντελώς αναποτελεσματική.

Ακριβώς. Συμφωνώ μαζί σας. Παράλληλα, αυτό το διάστημα όλες οι τράπεζες έκλεισαν τις πόρτες. Σας το λέω εγώ επισήμως: το 90%, για να μην πω παραπάνω, των τραπεζών έκλεισε τελείως τις πόρτες στους επιχειρηματίες γενικότερα. Η τράπεζά μας δεν τις έκλεισε.

Καλώς τις έκλεισαν, δεδομένων των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν;

Είχαν πρόβλημα ρευστότητας.

Δεν μπορούσαν, δηλαδή, εκ των πραγμάτων να κάνουν διαφορετικά; Αυτό μου λέτε;

Ναι, διότι έχουν εκτεθεί στα Βαλκάνια, έχουν πάθει ζημιές και αυτά πρέπει να ειπωθούν. Εγώ είμαι απ' αυτούς που λένε ότι το κράτος θα πρέπει να συνδράμει τις τράπεζες αυτές, γιατί θα είναι άδικο οι επενδύσεις αυτές να χαθούν. Έχουν επενδυθεί στα Βαλκάνια 60 δισεκατομμύρια ευρώ από τις ελληνικές τράπεζες. Ένα πολύ μεγάλο νούμερο.

Αν δεν καταφέρουν οι ελληνικές τράπεζες να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα στα Βαλκάνια, οι συνέπειες, και στη χώρα μας, δεν θα είναι τεράστιες;

Βεβαίως. Το ίδιο το τραπεζικό σύστημα θα κλωνιστεί. Αυτή τη στιγμή εκτιμούμε ότι από τα 60 δισεκατομμύρια που έχουν δοθεί θα χαθούν περίπου 12 δισ., δηλαδή το 20%. Και είναι συντηρητικό το νούμερο. Η ζημιά, όμως, που έχει υποστεί, και γι' αυτό χρειάζεται κεφάλαια, είναι ότι τα λεφτά πήγαν από ευρώ στο εκεί νόμισμα και χρηματοδοτήθηκαν με το εκεί νόμισμα. Το νόμισμα αυτό έχει υποτιμηθεί, κατά μέσο όρο, 40% και πλέον. Αντιλαμβάνεστε ότι από τη στιγμή που το ευρώ είναι σταθερό έχουμε χάσει από χέρι το 40% της επένδυσής μας εκεί, λόγω της διολίσθησης, της υποτίμησης των νομισμάτων. Και αυτό το χρήμα πρέπει να αναπληρωθεί. Και πρέπει οι τράπεζες να το ανακτήσουν με μια ρευστότητα που θα πρέπει να δώσει το κράτος. Ή μ' ένα άλλο πακέτο ή με την κεφαλαιοποίηση των μερισμάτων. Να μη δοθούν δηλαδή μερίσματα, αλλά να δοθούν μετοχές στους μετόχους. Πρόκειται για θετικό μέτρο μεν, μικρό δε για να καλύψει το μεγάλο πρόβλημα.

Οι τραπεζίτες και τα υψηλόβαθμα στελέχη των τραπεζών -και στην Ελλάδα- θα κάνουν την αυτοκριτική τους; Ο κόσμος δικαίως βάλλει κατά των τραπεζών, παγκοσμίως, διότι εξαιτίας της απληστίας μεγαλοστελεχών βιώνουμε τη σημερινή οικονομική κρίση. Παράλληλα, οι ίδιοι άνθρωποι που «λάτρευαν» τον ελεύθερο ανταγωνισμό, λοιδωρώντας τον κρατικό παρεμβατισμό, εκλιπαρούν σήμερα για κρατική βοήθεια.

Έχετε δίκιο. Έτσι είναι. Την παγκόσμια κρίση την ξεκίνησαν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα σε όλο τον κόσμο και ιδιαίτερα στην Αμερική. Και ο σκοπός πραγματικά ήταν αυτός: πώς θα κερδίσουν γρήγορα και πώς θα τα κονομήσουν οι διάφοροι μάνατζερς, τα λεγόμενα golden boys. Δεν έχουν άδικο. Όμως, σε μια οργανωμένη κοινωνία δεν υπάρχει περίπτωση να μη λειτουργήσει το τραπεζικό σύστημα.

Σύμφωνοι. Ρωτώ αν έχει γίνει αυτοκριτική, προκειμένου τα τραγικά λάθη του πρόσφατου παρελθόντος να μην επαναληφθούν.

Στην Ελλάδα δεν είχαμε εκτρώματα. Βέβαια, θεωρώ ότι υπάρχει και μία υπερβολή από τα Μέσα Ενημέρωσης. Θα το πω αυτό. Κακολογούμε το τραπεζικό σύστημα περισσότερο απ' ό,τι πρέπει. Εγώ δεν λέω ότι δεν υπήρξαν περίοδοι που το τραπεζικό σύστημα δεν εκμεταλλεύτηκε τον άνθρωπο, τον επιχειρηματικό κόσμο, έκανε σχεδόν τοκογλυφία, μεγάλα σπρεντ, μεγάλα κέρδη.

Εξακολουθούν να το κάνουν. Η περίπτωση των πιστωτικών καρτών είναι χαρακτηριστική.

Δεν είναι ακριβώς έτσι. Και στον υπόλοιπο κόσμο υπάρχει αυτό το πρόβλημα, γιατί οι πιστωτικές κάρτες έχουν τους μεγαλύτερους κινδύνους, τα μεγαλύτερα προβλήματα και τα περισσότερα κόστη και στον λειτουργικό και στον πιστωτικό κίνδυνο. Που σημαίνει ότι για να καλύψεις τον κίνδυνο αυτό θα πρέπει να τον ισοσταθμίσεις μ' ένα καλύτερο επιτόκιο. Εγώ δεν λέω ότι δεν υπάρχουν ακόμη περιθώρια πτώσης, όμως είναι άδικο να κατηγορούμε τις τράπεζες έτσι μονόπλευρα. Υπάρχουν λάθη και υπήρξαν λάθη πολιτικής των τραπεζών, που πολλές φορές, όμως, για την πολιτική αυτή ευθύνεται και το κράτος. Δεν φταίει πάντα το τραπεζικό σύστημα. Υπήρξε μια εκμετάλλευση...

Ξέρετε τι ανησυχεί τον κόσμο; Ότι με την πρώτη ευκαιρία η εκμετάλλευση αυτή θα ξαναϋπάρξει.

Ναι, εγώ δεν μπορώ να το αρνηθώ. Οι νοοτροπίες αυτές δεν αλλάζουν εύκολα. Εμείς έχουμε μια άλλη λογική, βέβαια.