ΙΧΝΗΛΑΤΩΝΤΑΣ - 15/2/2011

Παραλογισμός


«Εχουν σημαντικότερα προβλήματα τα Χανιά», λένε, όπως ακούω, ορισμένοι όταν σχολιάζουν, ανεπισήμως προς το παρόν, το θέμα του Εφετείου Κρήτης. Ακούγεται σωστό! Εκ πρώτης. Πάμε... παρακάτω, λοιπόν; Πάμε να... λύσουμε -που λέει ο λόγος- τα σημαντικότερα; Ή μήπως οφείλουμε να σταθούμε σε αυτό το «όχι τόσο σημαντικό» πρόβλημα;


Aς σταθούμε, έστω για λίγο, και ας αναρωτηθούμε: Τι καταδεικνύει, εν πολλοίς, το θέμα του Εφετείου Κρήτης; (Κάθε διαφορετική προσέγγιση δεκτή και συζητήσιμη)... 


Κατά την προσωπική μου άποψη, καταδεικνύει, κατ’ αρχάς, σε όλο της το... μεγαλείο, την ξεπερασμένη και αναχρονιστική πολιτική ικανοποίησης ρουσφετιών συγκεκριμένων συντεχνιακών ομάδων ή περιοχών. «Είναι τουλάχιστον ιλαροτραγικό και πολιτικά απαράδεκτο, την ίδια ώρα που προχωρά» (σ.σ. η κυβέρνηση) «σε συγχωνεύσεις και σε “Καλλικράτη” στην Αυτοδιοίκηση να ιδρύει νέα Εφετεία (εξαιρώ την περίπτωση της Μυτιλήνης) για να ικανοποιήσει συγκεκριμένα συντεχνιακά συμφέροντα», έγραφα σε τούτη τη στήλη την περασμένη Παρασκευή.


Καταδεικνύει, ακόμη, ότι κατά διαστήματα προκρίνονται συγκεκριμένες πολιτικές επιλογές, που δεν εξυπηρετούν την ουσία, την «καρδιά» του κάθε προβλήματος. Η ουσία, πρώτα και πάνω απ’ όλα, στην προκειμένη περίπτωση, είναι η γρήγορη απονομή της Δικαιοσύνης. Συμβαίνει αυτό σήμερα; Προφανώς και όχι, κατά γενική ομολογία. Καθότι τα προβλήματα είναι πολλά. Η έλλειψη προσωπικού και ο μη εκσυγχρονισμός των δικαστηρίων, τα βασικότερα εξ αυτών. 


Τι κάνει για το συγκεκριμένο πρόβλημα η κυβέρνηση; Τι κάνει για την ουσία; Σχεδιάζει την ίδρυση νέων Εφετείων, τα οποία θα στελεχωθούν, όμως, με το ήδη υπάρχον προσωπικό, καθότι νέες προσλήψεις δεν επιτρέπονται (ελέω... Τρόικας)! Με άλλα λόγια, προχωρά σε μία πολιτική πρωτοβουλία, που δεν εξυπηρετεί την ουσία, ούτε κατ’ ελάχιστον. 


Παράλληλα όμως -και αυτό αξίζει πραγματικά να επισημανθεί διότι είναι ίσως το σημαντικότερο επιχείρημα για τη μη ίδρυση δεύτερου Εφετείου στην Κρήτη- η κυβέρνηση προχώρησε τον Δεκέμβριο του 2010 στην ψήφιση του νόμου 3904, ο οποίος προβλέπει, σε απλά ελληνικά, τη σημαντική ελάφρυνση του όγκου δουλειάς των Εφετείων όλης της χώρας. Όχι με την πρόσληψη του αναγκαίου προσωπικού, ούτε με τον εκσυγχρονισμό των δικαστηρίων. Αλλά με αλλαγές που αφορούν ποιο δικαστήριο θα δικάζει την κάθε υπόθεση.


Ειδικότερα, με τις διατάξεις του νόμου 3904/2010 εισάγονται, μεταξύ άλλων, τροποποιήσεις του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας ως προς το δικαίωμα της έφεσης και περιορισμοί της αρμοδιότητας των ποινικών Εφετείων. Οι τροποποιήσεις αυτές αφορούν στα εξής:


• Αποφόρτωση της πλημμεληματικής ύλης των ποινικών Εφετείων διά της αύξησης της καθ’ ύλην αρμοδιότητας του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου επί πλημμελημάτων.


• Περιορισμό των εκτεταμένων προδικαστικών αρμοδιοτήτων των ποινικών Εφετείων.


• Ελαχιστοποίηση των περιπτώσεων ιδιάζουσας δωσιδικίας των ποινικών Εφετείων, με κατάργηση πολλών περιπτώσεων ιδιάζουσας δωσιδικίας, όπως αρχιερέων, δημάρχων, συμβολαιογράφων.


• Ουσιώδη συρρίκνωση των λόγων έφεσης κατά του βουλεύματος αποκλειστικά σε δύο, ήτοι την απόλυτη ακυρότητα και την εσφαλμένη ερμηνεία ή εφαρμογή ουσιαστικής ποινικής διάταξης. Στον πολιτικώς ενάγοντα δεν αναγνωρίζεται, πλέον, δικαίωμα άσκησης ενδίκου μέσου, ούτε έφεσης ούτε αναίρεσης, κατά του βουλεύματος.


• Μεταβολή των ορίων του εκκλήτου. Τα όρια του εκκλήτου αναμορφώνονται, έτσι ώστε να είναι προσβλητές με έφεση οι αποφάσεις του Πταισματοδικείου, όταν επιβάλλουν κράτηση περισσότερο από δέκα ημέρες (αντί για οκτώ), του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου, όταν επιβάλλουν φυλάκιση πάνω από τρεις μήνες (αντί για εξήντα) και του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου (οι εφέσεις κατά των αποφάσεων του οποίου δικάζονται από το Εφετείο), όταν επιβάλλουν φυλάκιση πάνω από πέντε μήνες (αντί για τέσσερις).


Την ίδια ώρα, λοιπόν, που η κυβέρνηση προχωρά στην ίδρυση τεσσάρων νέων Εφετείων, προχωρά και στη μείωση του όγκου δουλειάς των υφιστάμενων με την ψήφιση του νόμου 3904/2010. Γιατί, λοιπόν, ιδρύει τα νέα Εφετεία; Για να κάνουν τι, στ’ αλήθεια, επί της ουσίας;


Παραλογισμός, λοιπόν. Πολιτικός παραλογισμός. Που στηρίζεται στη βούληση για ικανοποίηση συγκεκριμένων ρουσφετιών! Και ρωτώ: ο πολιτικός αυτός παραλογισμός δεν είναι ένας από τους βασικούς λόγους που η χώρα έχει, ουσιαστικά, πτωχεύσει ποικιλοτρόπως; 


Επανέρχομαι στην εισαγωγή αυτού του σημειώματος. Τα Χανιά έχουν πολλά, σημαντικά και λιγότερο σημαντικά προβλήματα. Σύμφωνοι. Ένα από τα σημαντικότερα είναι ότι επί σειρά ετών δεν καταφέρνουν να παίρνουν αυτά, όχι που δικαιούνται -κανείς δεν δικαιούται τίποτα, αν δεν το διεκδικήσει σε τούτον τον τόπο- αλλά που θα έπρεπε να δίνονται σε μία περιοχή με τόσο σημαντικές αναπτυξιακές δυνατότητες. Την ευθύνη γι’ αυτό δεν τη φέρουν μόνο οι εκάστοτε κυβερνήσεις, τη φέρουν και -αν όχι κυρίως- οι τοπικοί αιρετοί άρχοντες. 


Κ αι αυτό γιατί, η προετοιμασία, ο σχεδιασμός, η «ωρίμανση» συγκεκριμένων έργων, που θα εξυπηρετούν συγκεκριμένους στόχους κι ένα συγκεκριμένο αναπτυξιακό μοντέλο, με βάση τις ανάγκες, αλλά, κυρίως, τα πλεονεκτήματα του τόπου, αποτελούν αυτονόητα που παραμένουν, ωστόσο, ζητούμενα σε μεγάλο βαθμό.


Διαχρονικά. Όπως διαχρονική είναι η «αποψίλωση» του Νομού, αλλά και η αδυναμία του να διεκδικήσει πιστώσεις από τα μεγάλα «πανέρια», όπως τα Τομεακά Επιχειρησιακά Προγράμματα των Υπουργείων. Τα αποτελέσματα είναι ορατά διά γυμνού οφθαλμού. Και οι ευθύνες είναι συγκεκριμένες. Ανήκουν σε αυτούς, οι οποίοι είχαν όλα αυτά τα χρόνια την εντολή να διαφυλάττουν τα συμφέροντα των πολιτών του Νομού Χανίων και είτε δεν το έπραξαν είτε το έπραξαν πλημμελώς.


Με τη λογική, αρκετές φορές, ότι «τα Χανιά έχουν σημαντικότερα προβλήματα». Ε, λοιπόν, ας λύσουν πρώτα, όσοι το επικαλούνται αυτό, τα «μη σημαντικά προβλήματα» του Νομού, όπως η διάσπαση και η διαφαινόμενη μελλοντική κατάργηση του Εφετείου στα Χανιά, και ας ασχοληθούν μετέπειτα και με τα... φλέγοντα, τα σπουδαία. Ποιος τους είπε, άλλωστε, ότι έχουν το δικαίωμα να... επιλέγουν προβλήματα κατά το δοκούν;