ΙΧΝΗΛΑΤΩΝΤΑΣ - 3/8/2010

ΑΤΕ,
Ταμιευτήριο
και ιδιωτικές
τράπεζες

Πριν από λίγες ημέρες, ως γνωστόν, ο πρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς Μιχάλης Σάλλας κατέθεσε επισήμως πρόταση για την αγορά από το Δημόσιο του συνόλου του ποσοστού που διαθέτει στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο (33,04%) και στην Αγροτική Τράπεζα (77,31%) με προσφερόμενη τιμή 701 εκατομμύρια ευρώ και για τα δύο χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Οι αντιδράσεις που υπήρξαν άμεσα, πολλές. Κυρίως από κόμματα της αντιπολίτευσης και από τους εργαζόμενους σε Αγροτική Τράπεζα (ΑΤΕ) και Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο (ΤΤ). Δεν στέκομαι ούτε στην αντιπολίτευση, ούτε σε όσα λένε οι εργαζόμενοι. Η αντιπολίτευση στην Ελλάδα έχει μάθει να λέει πάντα -ή σχεδόν πάντα- όχι σε ό,τι και αν προτείνει η εκάστοτε κυβέρνηση και οι εργαζόμενοι σε δημόσιες τράπεζες, οργανισμούς, ΔΕΚΟ, κ.λπ. αντιμετώπιζαν και αντιμετωπίζουν -για ευνόητους λόγους- ως... κατάρα την ιδιωτικοποίηση του φορέα, στον οποίο απασχολούνται.

Στέκομαι στην ουσία του θέματος. Η πλήρης ιδιωτικοποίηση της ΑΤΕ και του ΤΤ είναι υπέρ του δημοσίου συμφέροντος, ναι ή όχι; Αν λάβουμε υπόψιν, απλά και μόνο, το γεγονός ότι το 2009 η ΑΤΕ είχε εκατοντάδες ευρώ ζημία, τότε, ναι, η πώληση του 77,31% σε ιδιώτες συμφέρει το ελληνικό Δημόσιο. Μόνο που, η «ανάγνωση» του θέματος από αυτή και μόνο τη σκοπιά παραπλανά. Για πολλούς λόγους. Μεταξύ αυτών και επειδή το ελληνικό Δημόσιο -διαχρονικά- με τις επιλογές του είναι εκείνο που έφερε την ΑΤΕ σε αυτή την κακή οικονομική κατάσταση.

Πριν από λίγες ημέρες εστάλη στα «Χ.Ν.» μια ανακοίνωση της ΠΑΣΠ Φοιτητών του Πολυτεχνείου Κρήτης για το συγκεκριμένο θέμα. Ομολογώ ότι προβληματίστηκα με όσα διάβασα. Προβληματίστηκα, επίσης, όταν στις 24 Ιουλίου διάβασα με πολλή προσοχή ένα άρθρο του κ. Νίκου Κοτζιά στην εφημερίδα «Αξία», στο οποίο ο επί σειρά ετών -από το 1996- συνεργάτης του σημερινού πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου εκφράζει την εντονότατη αντίθεσή του στην εκποίηση ΑΤΕ και ΤΤ, κάνοντας λόγο για «παράδοση του Δημοσίου σε πέντε οικογένειες» (!) με το επιχείρημα ότι υπάρχει «ανάγκη να δημιουργηθεί μια μεγάλη ανταγωνιστική τράπεζα».

Ο κ. Κοτζιάς υπενθυμίζει ότι το 2006 πωλήθηκε μερίδιο της Αγροτικής Τράπεζας έναντι ποσού 328 εκατ. ευρώ. «Σήμερα κάποιοι προτείνουν να αγοράσουν ένα άλλο μερίδιο με 370 εκατ. (που είναι και δανεικά από το Δημόσιο, δηλαδή από τους μισθούς και τις συντάξεις που μας κόψανε). Μόνο που το 2006 το τίμημα αφορούσε ένα πακέτο 7%, ενώ σήμερα το 77%!»

Ο ίδιος τονίζει ότι «υπάρχει και κάτι ακόμα πιο σοβαρό. Στο ίδιο το μνημόνιο η αξία της συμμετοχής του ελληνικού κράτους στις δύο αυτές τράπεζες εκτιμάται στα 1,794 δισ. (πίνακας 12 μνημονίου)». Σημειώνει, δε, πως «εάν μου πει κάποιος ότι αυτό αφορά τις τιμές του Ιανουαρίου η απάντησή μου είναι διττή. Πρώτον, αυτό δείχνει ότι δεν είναι η κατάλληλη στιγμή πώλησης και δεύτερον γεννιέται το ερώτημα, πώς είναι δυνατό να μην είναι σε αυτό το σημείο ο νόμος του μνημονίου δεσμευτικός, αλλά αντίθετα για κάθε αντιλαϊκό μέτρο να αποτελεί ευαγγέλιο για κάποιους στην κυβέρνηση;»

Ο κ. Κοτζιάς αναφέρεται και στον ρόλο των ιδιωτικών τραπεζών εν μέσω της κρίσης. «Οι ιδιωτικές τράπεζες διασφάλισαν εν μέσω κρίσης τα μέγιστα δυνατά κέρδη, χάρη στη δυνατότητα που απέκτησαν να δανείζονται με 1% από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και να δανείζουν το ελληνικό Δημόσιο μεταξύ 5% και 7%. Κανείς, δε, δεν μας εξήγησε γιατί δεν θα μπορούσαν να υπάρξουν αλλαγές, ώστε να δανειζόταν και το ελληνικό Δημόσιο από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα απευθείας, με αυτό το χαμηλό επιτόκιο. Με άλλα λόγια, οι τράπεζες, αιτίες και φορείς της κρίσης, βγάζουν κέρδη εν μέσω κρίσης, αξιοποιώντας την κρίση για την οποία είναι συνυπεύθυνες», τονίζει ο κ. Κοτζιάς.

«Απίστευτο κι όμως ελληνικό»

Οπως προανέφερα, για το θέμα της πλήρους ιδιωτικοποίησης ΑΤΕ και ΤΤ η ΠΑΣΠ Φοιτητών του Πολυτεχνείου Κρήτης πήρε θέση, με πρόσφατη ανακοίνωσή της, υπενθυμίζοντας, μεταξύ άλλων, τα εξής:

«Tο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο είναι η τράπεζα των απανταχού της Ελλάδας μικροκαταθετών. Καθώς στα 146 καταστήματα του ΤΤ προστίθενται άλλα 830 καταστήματα των ταχυδρομείων, που υπάρχουν σε όλες τις πόλεις και κωμοπόλεις και σε μεγάλα χωριά της χώρας, σε αυτή την τράπεζα έχει πρόσβαση και ο τελευταίος αγρότης. Ακόμη και η Εθνική έχει τα μισά υποκαταστήματα από το ΤΤ! Εξαιτίας της φύσης της πελατείας του το ΤΤ είναι η μοναδική τράπεζα στην Ελλάδα που έχει περισσότερες καταθέσεις (12,5 δισ. ευρώ) από χορηγήσεις (μόλις 8,1 δισ. ευρώ)! Όλες οι άλλες τράπεζες -μηδέ της Εθνικής εξαιρουμένης- έχουν χορηγήσει περισσότερα δάνεια από όσες καταθέσεις έχουν (π.χ. η Τράπεζα Πειραιώς έχει δώσει δάνεια 38,8 δισ. ευρώ ενώ οι καταθέσεις σε αυτήν είναι μόνο 30,08 δισεκατομμύρια). Δηλαδή ούτε λίγο, ούτε πολύ ο Σάλλας θέλει να “δώσει” 350 εκατομμύρια για να αγοράσει το ΤΤ και έτσι να αποκτήσει ρευστό 4,4 δισεκατομμυρίων».

Παράλληλα, η ΠΑΣΠ υπογραμμίζει ότι «η ΑΤΕ, εκτός από τραπεζικό ίδρυμα ειδικού σκοπού, είναι επίσης ο μεγαλύτερος ιδιοκτήτης γης στην Ελλάδα (μόνο η ακίνητη περιουσία της Τράπεζας αποτιμάται στα 600 εκατομμύρια ευρώ). Επιπλέον, δεκάδες χιλιάδες κτήματα αγροτών είναι υποθηκευμένα στην ΑΤΕ έναντι της χορήγησης δανείων που δεν εξυπηρετούνται επί πολλά χρόνια, κυρίως λόγω της αδυναμίας των φτωχών και μεσαίων αγροτών να ανταποκριθούν, αλλά είναι γνωστό ότι λόγω της κοινωνικής πολιτικής της τράπεζας οι όροι των δανείων (χρονικά όρια αποπληρωμής, ρυθμίσεις οφειλών κ.λπ.) είναι ευνοϊκότεροι για τους αγρότες από κάθε άλλη τράπεζα».

Αναφερόμενη στην Τράπεζα Πειραιώς, η ΠΑΣΠ Φοιτητών του Πολυτεχνείου Κρήτης σημειώνει ότι «αποτελεί τον αδύναμο κρίκο του εγχώριου χρηματοπιστωτικού συστήματος και στερείται ρευστού. Για τον λόγο αυτό μάλιστα έχει πάρει 750 εκατομμύρια ευρώ από το κυβερνητικό πρόγραμμα στήριξης (τα 28 δισ. του Καραμανλή για τις τράπεζες). Αν το πράγμα σταματούσε, ίσως (δίκην αστεϊσμού) και να κάναμε τα κορόιδα, όμως η Πειραιώς έχει δανειστεί εκατοντάδες εκατομμύρια και από το ΤΤ και την ΑΤΕ! Με αυτά τα ποσά θα “εξαγοράσει” και τις δύο και μάλιστα θα επέλθει φυσικά απόσβεση των δανειακών οφειλών λόγω της εξαγοράς - συγχώνευσης. Δηλαδή σχηματικά», όπως αναφέρει η ΠΑΣΠ:

• «ο Σάλλας επιδοτείται με 750 εκατομμύρια από την κυβέρνηση.
• “δανείζεται” πάνω από 300 εκατομμύρια από ΑΤΕ και ΤΤ.
• τα ως άνω δάνεια διαγράφονται λόγω της συγχώνευσης.
Άρα με μηδενικό κεφάλαιο αποκτά:
α) 4,4 δισ. καταθέσεων του ΤΤ.
β) την τεράστια περιουσία της ΑΤΕ».

«Απίστευτο κι όμως ελληνικό! Αυτό μόνο στη χώρα του κρατικοδίαιτου παρασιτικού μεταπρατικού καπιταλισμού θα μπορούσε να συμβεί!», σημειώνει η ΠΑΣΠ.

Παράλληλα, κάνει λόγο για «απαξίωση της Αγροτικής Τράπεζας». Αναφέρεται στην «αποτυχία της ΑΤΕ να περάσει στις 23 Ιουλίου το “τεστ κοπώσεως” της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και στη μειωμένη κεφαλαιακή επάρκεια. Και πώς να μην είναι μειωμένη η κεφαλαιακή επάρκειά της; Η ΑΤΕ είναι ο μεγαλύτερος αιμοδότης του εγχώριου κομματικού συστήματος με δάνεια πάνω από 200 εκατομμύρια σε ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, αλλά και δάνεια σε όλα τα κόμματα με ποσά ασύλληπτα για το μέγεθός τους. Χρήματα, που φυσικά δεν μπορούν να δανειστούν από καμία άλλη τράπεζα. Ας επιστρέψουν λοιπόν τα δανεικά τα κοινοβουλευτικά κόμματα! Αυτό θα ήταν μια καλή αρχή», επισημαίνει η ΠΑΣΠ Φοιτητών του Πολυτεχνείου Κρήτης.

Αν όλα τα παραπάνω είναι ακριβή τότε νομίζω ότι οφείλουμε όλοι να προβληματιστούμε ιδιαίτερα, για όσα συμβαίνουν ή θα συμβούν για εμάς, χωρίς εμάς, σε μια δυσμενέστατη οικονομική συγκυρία για τη χώρα και για τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών, οι οποίοι δοκιμάζονται σκληρά, σκληρότατα. Είτε είναι «πράσινοι» είτε «γαλάζιοι» είτε «κόκκινοι»...