ΙΧΝΗΛΑΤΩΝΤΑΣ - 26/9/2009

Βουλευτής

Τα τελευταία χρόνια αναρωτιέμαι, όλο και συχνότερα είναι αλήθεια, γιατί ένας επιτυχημένος επαγγελματίας, ένας άνθρωπος, δηλαδή, που έχει μάθει να εργάζεται σκληρά κι έχει καταφέρει, σε μικρό ή μεγάλο βαθμό, να «εισπράττει» τ’ αποτελέσματα των κόπων του, θα λάβει την απόφαση να πολιτευτεί. Ποιοι είναι οι λόγοι, δηλαδή, που θα τον οδηγήσουν στην «εξέδρα» της πολιτικής, ειδικά όταν είναι νέος στην ηλικία και άρα έχει, ακόμη, μπροστά του -επαγγελματικά τουλάχιστον- πεδίο δόξης λαμπρό.

Δεν είναι παράξενο, ούτε αφύσικο το ερώτημα, όπως ενδεχομένως σπεύσουν αρκετοί να παρατηρήσουν. Αντιθέτως, το θεωρώ απολύτως φυσιολογικό, δεδομένων δύο σημαντικών τινών: του πολιτικού συστήματος και των «ιδιαιτεροτήτων» της συντριπτικής πλειοψηφίας των ελλήνων ψηφοφόρων.

Κι εξηγούμαι: το ελληνικό πολιτικό σύστημα είναι δομημένο, διόλου τυχαία, με τέτοιο τρόπο, ώστε οι εκλεγμένοι εκπρόσωποι του λαού στο Κοινοβούλιο να μπορούν να διαδραματίζουν ένα πολύ σημαντικό ρόλο σε μία σειρά από ζητήματα, με τα οποία δεν θα έπρεπε να είχαν καμία σχέση.

Ο συνωστισμός στους προθαλάμους των γραφείων των βουλευτών, σχεδόν καθημερινά, καταδεικνύει του λόγου το αληθές. Εκεί βρίσκεται ο πατέρας που θέλει να μετατεθεί ο φαντάρος γιος του από την παραμεθόριο, εκεί περιμένει τον βουλευτή ο επιχειρηματίας, ο οποίος του ζητά να «εξαφανίσει» το πρόστιμο της Εφορίας, να λάβει η επιχείρησή του άδεια λειτουργίας, αν και δεν πληροί τις νόμιμες προϋποθέσεις, και άλλα πολλά.

Εκεί, στα ίδια καθίσματα, περιμένει η μάνα για να ζητήσει τη μετάθεση της κόρης από το τάδε στο δείνα πανεπιστήμιο. Εκεί στηρίζει τις ελπίδες του ο μεροκαματιάρης, για την ηλεκτροδότηση του σπιτιού που έχτισε, σιγά - σιγά, (ημι)παράνομα. Εκεί εναποθέτουν τα όνειρά τους πολλοί νέοι για διορισμό, έστω και προσωρινά, μέσω των προγραμμάτων Stage και όχι μόνο, εκεί καταφεύγουν όσοι θέλουν να σβήσουν τις κλήσεις της Τροχαίας, εκεί πηγαίνουν ακόμη και όσοι θέλουν να ζητήσουν... δανεικά.

Είναι οι ίδιοι που θεωρούν τον (βουλευτή) Πέτρο, τον (βουλευτή) Γιώργο, τον (βουλευτή) Δημήτρη, τη (βουλευτή) Μαρία δικούς τους ανθρώπους. Γι’ αυτό και προσδοκούν ότι θα δώσουν το παρών στη λύπη τους. Στην κηδεία ενός συγγενικού τους προσώπου και στα μνημόσυνα που θ’ ακολουθήσουν. Γι’ αυτό και τους καλούν στις χαρές τους, καμαρώνοντας μετέπειτα, επειδή στον γάμο της κόρης ή του γιου τους παρευρέθησαν οι τάδε βουλευτές. Λες και πρόκειται για κοινωνικό «παράσημο» που λαμβάνει ή όχι κάθε οικογένεια.

Ποιος είναι ο πραγματικός ρόλος των βουλευτών σήμερα; Να νομοθετούν και να εκπροσωπούν, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, τα συμφέροντα της χώρας και του τόπου όπου εκλέγονται. Και αναρωτιέμαι: το πράττουν όταν διορίζουν από το «παράθυρο»; Το πράττουν όταν με τις ενέργειές τους «κόβουν» έσοδα από τις Υπηρεσίες της Πολιτείας; Το πράττουν όταν ευνοούν κάποιους πολίτες, αδικώντας, κατά συνέπεια, κάποιους άλλους; Το πράττουν όταν γίνονται συνένοχοι στην παρανομία; Το πράττουν όταν ταυτίζονται με συγκεκριμένα επιχειρηματικά -και άλλα- συμφέροντα; Ρητορικά τα ερωτήματα, αναμφισβήτητα.

Αλλά και στο Ελληνικό Κοινοβούλιο, ποιος ο πραγματικός ρόλος του βουλευτή σήμερα; Να υπερψηφίζει, αν το κόμμα του είναι στην κυβέρνηση, τα νομοσχέδια που φέρνουν οι υπουργοί, ακόμη και αν, σε πολλές περιπτώσεις, διαφωνεί με το περιεχόμενό τους. Και το αντίθετο. Να καταψηφίζει τα κυβερνητικά νομοσχέδια όταν βρίσκεται στην αντιπολίτευση, ακόμη και αν θεωρεί ότι ορισμένα απ’ αυτά θα έχουν θετικά αποτελέσματα. Σπανίως παρεκκλίνει. Προέχει της ατομικής συνείδησης η κομματική πειθαρχία, το κομματικό συμφέρον, τα μικροπολιτικά παιχνίδια. Προέχει το συμφέρον του κόμματος από το εθνικό συμφέρον, πολλές φορές. Τραγικό, αν μη τι άλλο...

Ταυτόχρονα, ο βουλευτής είναι... υποχρεωμένος, αν η τσέπη του «δεν του βαστά» να τα έχει καλά με μεγαλοεπιχειρηματίες -οι οποίοι θα τον χρηματοδοτούν, ειδικά στις προεκλογικές περιόδους- αλλά και με μεγαλοϊδιοκτήτες μέσων ενημέρωσης, για ευνόητους λόγους. Σχέσεις δούναι και λαβείν, λέγονται αυτές. Διαπλοκή τις αποκαλούν, τα τελευταία χρόνια, οι πολίτες.

Σε αυτό το πολιτικό σύστημα, σε αυτό το πολιτικό σκηνικό, μέσα στο «μαντρί», γιατί όποιος βγαίνει έξω «τον τρώει ο λύκος», καλείται να βαδίσει σήμερα όποιος αποφασίσει να ασχοληθεί με τα κοινά, στην κεντρική πολιτική σκηνή, και οι συντοπίτες του τού κάνουν την τιμή να τον εκλέξουν. Με τον κίνδυνο, παράλληλα, να χάσει κάθε ίχνος προσωπικής ζωής και να ξυπνήσει μια μέρα συνειδητοποιώντας ότι η ζωή του, με τις μικρές καθημερινές χαρές μέσα κι έξω από την οικογένεια, πέρασε και χάθηκε, όπως χάνεται το νερό της πηγής μέσα από τη χούφτα μας. Γιατί αυτός δεν ήταν εκεί. Ήταν, δυστυχώς, αλλού...

Αναρωτιέται, λοιπόν, κανείς: γιατί;

• Γιατί ένας άνθρωπος αυτοδημιούργητος να μπει σε αυτή την ψυχοφθόρο και σκληρή διαδικασία;
• Γιατί να δαπανήσει μια περιουσία, διότι το βουλευτιλίκι είναι... ακριβό σπορ, αλλά και να θέσει σε κίνδυνο την οικογενειακή του ευτυχία;
• Γιατί να υποχρεωθεί -εκ των πραγμάτων, αφού αν μπει στον χορό θα χορέψει- να καταφύγει σε πρακτικές που πιθανότατα θα «αλλοιώσουν» την ποιότητα του χαρακτήρα του;

Οι παραπάνω προβληματισμοί και τα ερωτήματα δεν αφορούν, φυσικά, τα «παιδιά» του... κομματικού σωλήνα. Όλους εκείνους, δηλαδή, τους επί σειρά ετών άεργους, τους παλαιούς αφισοκολλητές τύπου Γκρούεζα στην κλασική, πια, ταινία με τον Μαυρογιαλούρο, οι οποίοι αποτελούν τον κομματικό στρατό ένθεν κι ένθεν και παλεύουν με νύχια και με δόντια για την κατάκτηση της εξουσίας, γνωρίζοντας ότι αν ο στόχος επιτευχθεί κάπου θα τους βολέψει -και με καλό μηνιάτικο, εκτός από τα «τυχερά»- το κόμμα.

Οι παραπάνω προβληματισμοί δεν αφορούν και βουλευτές, που αποτελούν την εξαίρεση του κανόνα. Ανθρώπους σοβαρούς, με ήθος και αξιοπρέπεια, οι οποίοι έχουν δώσει, διαχρονικά, μαθήματα συμπεριφοράς με την πολιτική και προσωπική τους ζωή και στάση.

Επανέρχομαι, λοιπόν, στο αρχικό ερώτημα: γιατί, γνωρίζοντας όλα τα προαναφερόμενα, ένας επιτυχημένος επαγγελματίας λαμβάνει την απόφαση να πολιτευτεί; Είναι τόσο ισχυρό κίνητρο η επιθυμία ανιδιοτελούς προσφοράς; Και αν ναι, πώς, σε αυτό το πολιτικό σύστημα, ελπίζει ότι θα καταφέρει να επιτύχει τον στόχο του;

Προβληματισμοί όλα τα παραπάνω, στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, ενθυμούμενος τη φράση του Μαχάτμα Γκάντι: «Υπάρχουν επτά αμαρτήματα στον κόσμο: πλούτος χωρίς κόπο, ευχαρίστηση χωρίς συνείδηση, γνώση χωρίς χαρακτήρα, εμπόριο χωρίς ηθική, επιστήμη χωρίς ανθρωπισμό, λατρεία χωρίς θυσία και πολιτική χωρίς αρχές»...