ΙΧΝΗΛΑΤΩΝΤΑΣ - 5/8/2010

Η περίοδος
της... χαράς
των επιβατών!

Δεν υπάρχει αμφιβολία. Όταν ο ανταγωνισμός «λειτουργεί», το κέρδος «εισπράττουν» οι καταναλωτές. Οι πολίτες. Έτσι και με την ακτοπλοϊκή γραμμή Χανιά - Πειραιάς. Με τη δρομολόγηση δεύτερου πλοίου -πριν από λίγους μήνες από την Blue Star- και οι τιμές έπεσαν και εξαιρετικές προσφορές γίνονται για την προσέλκυση πελατών και οι παρεχόμενες υπηρεσίες βελτιώθηκαν. Γι' αυτό και τον φετινό Ιούλιο, όπως σημειώναμε χθες στα «Χ.Ν.», σημειώθηκε αύξηση κατά 26,76%, συγκριτικά με τον ίδιο μήνα πέρυσι, στις αφίξεις επισκεπτών στον Νομό Χανίων με τα πλοία της προαναφερόμενης εταιρείας και της ΑΝΕΚ.

Στο ίδιο ρεπορτάζ επισημαίναμε ότι «εκ διαμέτρου αντίθετη είναι η εικόνα όσον αφορά στις πτήσεις εσωτερικού, από Αθήνα και Θεσσαλονίκη, προς το αεροδρόμιο "Δασκαλογιάννης" των Χανίων. Μετά την ανακοίνωση -τον περασμένο Φεβρουάριο- ότι Olympic Air και Aegean Airlines προχωρούν σε συγχώνευση ο ανταγωνισμός φαίνεται ότι δεν λειτουργεί με αποτέλεσμα οι τιμές των αεροπορικών εισιτηρίων -μετά από μια περίοδο προσφορών και εκπτώσεων- να έχουν εκτοξευτεί στα ύψη. Έτσι, τον φετινό Ιούλιο σημειώθηκε μείωση κατά 25% του αριθμού των επισκεπτών στον Νομό Χανίων με πτήσεις εσωτερικού, συγκριτικά με τον ίδιο μήνα πέρυσι, ενώ την ίδια ώρα αρκετά είναι τα παράπονα τουριστικών πρακτόρων και επιβατών για τις υψηλές τιμές στα εισιτήρια των δύο εταιρειών που μεταφέρουν επιβάτες στα Χανιά από τα αεροδρόμια "Ελευθέριος Βενιζέλος" και "Μακεδονία"».

Είναι χαρακτηριστικό ότι φέτος τον Ιούλιο ήρθαν στα Χανιά με πτήσεις εσωτερικού 22.823 έναντι 30.315 πέρυσι τον ίδιο μήνα. Μείον 7.492, δηλαδή. Λόγω υψηλού κόστους πιθανότητα η μείωση. Στην ακτοπλοΐα, ωστόσο, που μπορούσε κανείς να ταξιδέψει από Πειραιά προς Χανιά και αντίστροφα με... 35 ευρώ συνολικά (!) ο αριθμός των ταξιδιωτών τον φετινό Ιούλιο εκτοξεύτηκε στους 93.855 επιβάτες έναντι 74.040 το αντίστοιχο περυσινό διάστημα. Συν 19.815 επισκέπτες. Όταν τον φετινό Ιούλιο η επιβατική κίνηση στην ακτοπλοΐα κατέγραψε μέση μείωση 20%, επηρεαζόμενη άμεσα από την υποχώρηση της τουριστικής κίνησης, οι ακτοπλοϊκές γραμμές της Κρήτης ήταν οι μοναδικές που όχι μόνο άντεξαν αλλά είχαν και άνοδο. Γιατί γινόταν και εξακολουθεί να γίνεται... σκοτωμός!

Θα συνεχιστεί αυτό επί μακρόν; Προσωπική μου εκτίμηση είναι πως όχι. Δυστυχώς. Εκτιμώμ, δηλαδή, ότι πιθανότατα το καλοκαίρι του 2011 -αν τελικά προχωρήσει και η συγχώνευση Olympic Air και Aegean Airlines- να είναι εντελώς διαφορετικό το τοπίο όσον αφορά στις μεταφορές από και προς τα Χανιά, είτε αεροπορικώς είτε ακτοπλοϊκώς. Δυσμενέστερο. Και... ακριβότερο.

Θυμίζω -και αυτό είναι ευρέως γνωστό στους παροικούντες της... ακτοπλοϊκής Ιερουσαλήμ- ότι η δρομολόγηση του πλοίου «Blue Horizon» στη γραμμή Πειραιάς - Χανιά δεν έγινε με βάση συγκεκριμένο σχεδιασμό της διοίκησης της Attica Group (Blue Star) -όπως υποστήριξε, εμμέσως πλην σαφώς, από τη Σούδα, πριν από λίγους μήνες, ο κ. Ανδρέας Βγενόπουλος- αλλά αποφασίστηκε ως... αντίποινα για το σπάσιμο του μονοπωλίου της Blue Star στη γραμμή των Δωδεκανήσων -μετά την αποχώρηση της GA Ferries- με τη δρομολόγηση του πλοίου «Hellenic Voyager» από τη Hellenic Seaways, εταιρεία που βρίσκεται υπό τον έλεγχο του μεγαλομετόχου της ΑΝΕΚ, Γιάννη Βαρδινογιάννη.

Στις 18 Μαρτίου 2010 η ιστοσελίδα «ΤheSeaNation» έγραφε, μεταξύ άλλων, για το συγκεκριμένο θέμα:

«Αν η αντίδραση της κρητικής εταιρείας του Γιάννη Βαρδινογιάννη» (σ.σ. μετά τη δρομολόγηση πλοίου της Blue Star στη γραμμή Πειραιάς - Χανιά) «είναι ανάλογη με αυτής που επέδειξε στη γραμμή του Ηρακλείου, -όπου ο πόλεμος των τιμών μετά την είσοδο της Attica Group με το Superfast Ferries, οδήγησε στη συνολική μείωση του τζίρου της γραμμής λόγω κάθετης πτώσης των τιμών-, τότε η νέα σύγκρουση θα εξελιχθεί σε... χαρά των επιβατών και... οδυρμό των ταμείων των εταιρειών. Στο Ηράκλειο οι φορτηγατζήδες ζουν «μεγάλες στιγμές» αφού τα ναύλα που πληρώνουν στις τρεις εταιρείες (ΑΝΕΚ, Attica, Minoan) είναι σχεδόν στο 1/3 αυτών που έδιναν πέρυσι. Έτσι σε μία περίοδο που τα καύσιμα συνεχίζουν να ανεβαίνουν την ανηφόρα και να τρώνε τα "σωθικά" των ακτοπλοϊκών εταιρειών, την επιβατική κίνηση να παραμένει στάσιμη ή και να μειώνεται, τα έσοδα λόγω της κρίσης να περιορίζονται, και τα δάνεια να τρέχουν, οι δυο μεγάλοι μονομάχοι του Αιγαίου και της Αδριατικής (Attica και ANEK) επιδίδονται σε μία σύγκρουση... μέχρι τελικής πτώσεως. Μία σύγκρουση με έπαθλο μία κυρίαρχη θέση στο νέο τοπίο της ελληνικής ακτοπλοΐας του αύριο».

Ζούμε, επομένως την περίοδο της... χαράς των επιβατών. Περίοδο με ημερομηνία λήξεως, με βάση την κοινή λογική. Τρία τα επικρατέστερα σενάρια. Πρώτον: «ανακωχή» των δύο εταιρειών με απόσυρση των πλοίων τους από Χανιά (η Attica) και Δωδεκάνησα (η Hellenic Seaways). Δεύτερον: απόσυρση του πλοίου της Attica Group από τη γραμμή των Χανίων, καθώς είναι προφανές -για λόγους που δεν νομίζω ότι χρειάζεται να εξηγήσω- ότι η ΑΝΕΚ δεν πρόκειται να φύγει από το «σπίτι» της. Τρίτον: αναπροσαρμογές στα τιμολόγια των δύο εταιρειών -ενδεχομένως πρώτα από τη μία και μετά από την άλλη, καθώς το φθινόπωρο και ειδικά τον χειμώνα, που η κίνηση είναι αισθητά μειωμένη, η κατάσταση θα έχει φτάσει, οικονομικά, σε εξαιρετικά δυσμενή επίπεδα.

Όποιο σενάριο και αν δούμε να γίνεται πραγματικότητα, είναι προφανές ότι η περίοδος της... χαράς των επιβατών θα έχει τελειώσει. Ευχής έργον, πάντως, θα είναι να υπάρχουν δύο πλοία στη γραμμή, έστω και αν κανένα εξ αυτών δεν είναι ταχύπλοο, όπως ζητούσαν παλιότερα αιρετοί και εκπρόσωποι τοπικών φορέων. Έστω κι έτσι, δουλειά φαίνεται ότι γίνεται, όπως αποδεικνύουν τα επίσημα στοιχεία αφίξεων.

Ο δικός μου φόβος -και γι' αυτό επισημαίνω έγκαιρα όλα τούτα- είναι ότι στο μέλλον ενδέχεται τα Χανιά να μην είναι πλέον... ελκυστικός προορισμός για τους έλληνες επισκέπτες, διότι τα μεταφορικά έξοδα -είτε τα αεροπορικά είτε τα ακτοπλοϊκά- θα έχουν ανέλθει και πάλι στα ύψη. Είναι ένα θέμα κρίσιμο για τον τουρισμό, που πιθανότατα θα το βρούμε και πάλι μπροστά μας.

Και για να είμαι απολύτως ειλικρινής δεν βλέπω λύση. Τουλάχιστον όχι άμεση. Διότι έμμεση υπάρχει. Και είναι ευρέως γνωστή: να φροντίσουν όσοι έχουν λόγο και ρόλο στη χάραξη της αναπτυξιακής πολιτικής -σε τοπικό επίπεδο και όχι μόνο- να καταστήσουν τα Χανιά έναν πραγματικά ελκυστικό τουριστικό προορισμό, με τη δημιουργία των απαιτούμενων υποδομών, την αναβάθμιση των προσφερόμενων υπηρεσιών και την ουσιαστική προστασία - ανάδειξη των συγκριτικών πλεονεκτημάτων του τόπου (Πολιτισμός - Περιβάλλον), ώστε το τυχόν «τσιμπημένο» κόστος των μεταφορικών να υπολογίζεται από την πλειονότητα, έστω, των επισκεπτών το δυνατόν λιγότερο. Να κάνουμε, δηλαδή, τα Χανιά, τόπο να δεις, τόπο να ζεις. Μόνιμα ή για διακοπές...