ΙΧΝΗΛΑΤΩΝΤΑΣ - 9/3/2011

Η... έδρα

τους μάρανε;

«Νερό» στον «μύλο» της «κόντρας» -υπαρκτής ή ανύπαρκτης- Χανίων - Ηρακλείου από τούτη τη στήλη δεν πρόκειται να πέσει. Θέση του γράφοντος είναι ότι κάθε αιρετός και κάθε φορέας έχει το δικαίωμα και την επιλογή να ζητά ό,τι κρίνει αναγκαίο για τον τόπο του. Έχει ακόμη και την επιλογή -όχι, όμως, το δικαίωμα- να... μη ζητά οργανωμένα και αποτελεσματικά, αλλά αυτή είναι μια άλλη μεγάλη, παλιά και δυσάρεστη ιστορία. 

Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, η ευθύνη ανήκει στον έχων το καρπούζι και το μαχαίρι, δηλαδή στην Ελληνική Πολιτεία και ειδικότερα στην εκάστοτε κυβέρνηση, που λαμβάνει τις αποφάσεις και δίνει το στίγμα της αναπτυξιακής στρατηγικής σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο - όποτε και αν, φυσικά, υφίσταται τέτοια στρατηγική.

Ο παραπάνω πρόλογος αφορά το θέμα της επιχειρούμενης διάσπασης του Εφετείου Κρήτης. Αφορά, επίσης, το πολύ σοβαρότερο ζήτημα της Μονάδας Νεογνών. Ως γνωστόν, στο Ηράκλειο -δηλαδή ουσιαστικά στην Ανατολική Κρήτη- λειτουργούν εδώ και πολύ καιρό δύο Μονάδες Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών (στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο και στο Βενιζέλειο), ενώ στα Χανιά -δηλαδή στη Δυτική Κρήτη- μετά από προσπάθειες πολλών ετών λειτούργησε -για δυόμισι χρόνια- Ενδιάμεση Μονάδα Νοσηλείας, η οποία είναι κλειστή εδώ και μερικές ημέρες! 

Παράλληλα, όμως, ο παραπάνω πρόλογος, και αυτό κατά την προσωπική μου άποψη είναι τραγικό, αφορά μία γενικότερη νοοτροπία και πρακτική, που ως αναπτυξιακό μοντέλο είναι εντελώς αποτυχημένο. Συγκέντρωση των πάντων (Υπηρεσιών κ.λπ.) στην πόλη κάθε περιφέρειας ή ακόμη και κάθε Δήμου με τον μεγαλύτερο πληθυσμό. Στην έδρα. Τελεία.

Νέο χαρακτηριστικό παράδειγμα της συνεχιζόμενης εφαρμογής στην πράξη αυτής της παράλογης πρακτικής, που οδήγησε, επί σειρά ετών, στην υποβάθμιση της ελληνικής ενδοχώρας, ενδέχεται να αποτελέσει η επικείμενη αναδιοργάνωση του Εθνικού Ιδρύματος Αγροτικής Έρευνας (ΕΘΙΑΓΕ).

Εξηγούμαι: Όπως μου έλεγε τις προάλλες ο διευθυντής του Ινστιτούτου Ελιάς και Υποτροπικών Φυτών Χανίων Κώστας Χαρτζουλάκης, «μεταξύ των προτάσεων που συζητούνται στα πλαίσια της αναδιάρθρωσης του ΕΘΙΑΓΕ και συγχώνευσης φορέων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων είναι η δημιουργία έξι Περιφερειακών Κέντρων Έρευνας και Εκπαίδευσης (ΠΚΕΕ) με διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια. Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη πρόταση προβλέπονται 6 ΠΚΕΕ και ένα από αυτά είναι το ΠΚΕΕ Κρήτης και Νήσων, με προτεινόμενη έδρα το Ηράκλειο».

«Η πρόταση δεν είναι καινούρια, αφού η ίδια δομή για την έρευνα ήταν νόμος του κράτους το 1977 (Προεδρικό Διάταγμα 433/77). Με αυτό το Προεδρικό Διάταγμα ιδρύθηκαν πέντε Κέντρα Γεωργικής Έρευνας (ΚΓΕ) στην Ελλάδα, μεταξύ των οποίων το Κέντρο Γεωργικής Έρευνας Κρήτης και Νήσων, με έδρα τα Χανιά. Έτσι, η αγροτική έρευνα της Κρήτης και των Νήσων του Αιγαίου ήταν κάτω από τον επιστημονικό και διοικητικό συντονισμό του Κέντρου Γεωργικής Έρευνας Κρήτης και Νήσων, στο οποίο υπαγόταν το Ινστιτούτο Ελιάς και Υποτροπικών Φυτών Χανίων, το Ινστιτούτο Αμπέλου Λαχανοκομίας και Ανθοκομίας Ηρακλείου, το Ινστιτούτο Φυτοπροστασίας Ηρακλείου, και οι Σταθμοί Γεωργικής Έρευνας Ιεράπετρας, Μεσσαράς, Ασωμάτων Ρεθύμνου, Μυτιλήνης και Ρόδου. Η ανωτέρω δομή της έρευνας λειτούργησε αποτελεσματικά μέχρι το 1997, οπότε το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΘΙΑΓΕ με απόφασή του κατάργησε τα Κέντρα Γεωργικής Έρευνας», σημειώνει ο κ. Χαρτζουλάκης.

Και προσθέτει: «Η δομή που προτείνεται σήμερα είναι η ίδια με αυτή του 1977, με μόνη διαφορά την έδρα, που μετακινείται στο Ηράκλειο, πιθανώς με την αιτιολογία ότι είναι η έδρα της Περιφέρειας Κρήτης».

Το επαναλαμβάνω, με λίγα λόγια, για να γίνει απολύτως κατανοητό. 1977. Νόμος του κράτους καθορίζει τη δομή για την έρευνα, με τη δημιουργία των Κέντρων Γεωργικής Έρευνας. Είκοσι χρόνια μετά καταργούνται τα συγκεκριμένα Κέντρα. Και σήμερα, δεκατέσσερα χρόνια μετά, προτείνεται, ουσιαστικά, ό,τι λειτουργούσε έως το 1997! Με μία αλλαγή! Την έδρα!

«Ωστόσο, το ΕΘΙΑΓΕ δεν είναι υπηρεσία της Περιφέρειας Κρήτης για να είναι ισχυρή αυτή η αιτιολογία. Αντίθετα, για την ισόρροπη ανάπτυξη της Κρήτης θα πρέπει κάποιες Υπηρεσίες να είναι κατανεμημένες σε όλους του Νομούς. Δεδομένου ότι η τεχνολογική έρευνα (Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας, Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών) είναι στο Ηράκλειο θα ήταν σωστό η έδρα της αγροτικής έρευνας να παραμείνει στα Χανιά, όπου υπάρχει το Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο Χανίων, το Τμήμα Φυσικών Πόρων του ΤΕΙ και το Τμήμα Περιβάλλοντος του Πολυτεχνείου Κρήτης», επισημαίνει ο κ. Χαρτζουλάκης.

Και, θαρρώ ότι, έχει δίκιο! Πού να το βρει όμως; Όταν και ο γυαλός -όπως φαίνεται- είναι στραβός, αλλά και στραβά αρμενίζουμε;