ΙΧΝΗΛΑΤΩΝΤΑΣ - 8/5/2010

«Καλλικράτης» και Σέλινο

Όταν κατατίθεται μία πρόταση που αφορά τρεις Δήμους και ακολουθούν διαμαρτυρίες απ’ όλες, σχεδόν, τις πλευρές, δύο τινά μπορεί να συμβαίνουν: ή πραγματικά η πρόταση αυτή είναι άδικη, κατώτερη των περιστάσεων και των δεδομένων συνθηκών και άρα θα πρέπει είτε να αποσυρθεί είτε να διορθωθεί ή η πρόταση είναι η βέλτιστη δυνατή και γι’ αυτό δεν ικανοποιεί κανέναν από τους τρεις.

Στην περίπτωση του Σελίνου έχω την πεποίθηση ότι συμβαίνει το δεύτερο. Θυμίζω: το Υπουργείο Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης προτείνει, στο πλαίσιο του προγράμματος «Καλλικράτης», τη συνένωση των Δήμων Ανατολικού Σελίνου, Καντάνου και Πελεκάνου, με διοικητική έδρα την Παλιόχωρα και ιστορική έδρα την Κάντανο. Για τον νέο αυτό Δήμο προτείνεται η ονομασία: Καντάνου - Σελίνου.

Δεν χρειάζεται να είναι κανείς ιδιαίτερα ευφυής για να αντιληφθεί ότι η συγκεκριμένη πρόταση στοχεύει στη σύνθεση. Στοχεύει, δηλαδή, στην ικανοποίηση -όσο αυτό είναι δυνατόν- και των Παλιοχωριτών και των Καντανιωτών και των Ανατολικοσελινιωτών. Είναι προφανές ότι δεν μπορεί να ικανοποιηθούν όλοι το ίδιο. Όμως γίνεται μία σοβαρή προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση με την κατάθεση της συγκεκριμένης πρότασης. Μία προσπάθεια που κινδυνεύει, ωστόσο, να αποτύχει, αν δεν επικρατήσει η λογική στην περιοχή. Αν, δηλαδή, όσοι διαμαρτύρονται συνεχίσουν να ασχολούνται με το δέντρο και όχι με το δάσος.

Το (μεγάλο) δέντρο είναι η (διοικητική) έδρα του νέου Δήμου. Το (μικρό) δέντρο είναι η ονομασία του νέου Δήμου. Το δάσος είναι όλο το Σέλινο και η αναπτυξιακή του προοπτική την επόμενη ημέρα εφαρμογής του προγράμματος «Καλλικράτης». Αυτό είναι το μείζον, το μεγάλο στοίχημα.

Το μεγάλο στοίχημα είναι ο νέος Δήμος να καταφέρει να οργανώσει με τέτοιο τρόπο τις υπηρεσίες του και να λειτουργήσει αποτελεσματικά, ώστε να «ωριμάσει» τα μικρά και μεγάλα έργα υποδομής, που χρειάζεται ο τόπος, προκειμένου να καλύψει τις ολοένα αυξανόμενες ανάγκες της περιοχής, στο σύνολό της. Και, ταυτόχρονα, να στηρίξει αποφασιστικά τη νέα γενιά, για να μην εγκαταλείψει το Σέλινο.

Το μεγάλο στοίχημα είναι η ύπαρξη ενός συγκροτημένου σχεδίου για την επόμενη ημέρα, ώστε ο νέος Δήμος να επωφεληθεί άμεσα απ’ όλα τα χρηματοδοτικά προγράμματα και να μπει πραγματικά σε τροχιά ανάπτυξης. Ενός σχεδίου που θα προβλέπει την ισόρροπη ανάπτυξη κάθε περιοχής με την ανάπτυξη - ανάδειξη των συγκριτικών της πλεονεκτημάτων. Άλλα είναι, άλλωστε, τα πλεονεκτήματα της Παλιόχωρας, άλλα της Καντάνου, άλλα της Σούγιας.
Αντί αυτά να συζητώνται, αντί να κυριαρχεί στην τοπική πολιτική επικαιρότητα ο -δημιουργικός- προβληματισμός για την επόμενη ημέρα στο Σέλινο (και όχι μόνο στην Κάντανο, στην Παλιόχωρα ή στον Καμπανό και τη Σούγια) ακούγονται διάφορες φωνές που προτάσσουν το έλασσον. Την έδρα. Την ονομασία.

Γιατί να ονομαστεί Δήμος Καντάνου - Σελίνου; λένε κάποιοι Ανατολικοσελινιώτες και ζητούν να «φύγει» το όνομα της Καντάνου. Ανάλογο αίτημα εκφράζουν και ορισμένοι Παλιοχωρίτες! Την ίδια ώρα, στην Κάντανο διαμαρτύρονται επειδή δεν πήραν την έδρα. Δήμος Σελίνου με έδρα την Κάντανο, λένε κάποιοι. Με λίγα λόγια, μύλος!

Ενα περίπου μήνα πριν, τα δεδομένα είχαν, λίγο - πολύ, ως εξής:

• Στο Ανατολικό Σέλινο δεν είχαν ιδιαίτερες διεκδικήσεις, καθώς γνώριζαν ότι δεν είχαν καμία τύχη όσον αφορά στην έδρα. Το όποιο αίτημα περιοριζόταν στο όνομα του νέου Δήμου. Υπενθυμίζεται ότι τα Δημοτικά Συμβούλια Ανατολικού Σελίνου, Καντάνου και Πελεκάνου είχαν συναποφασίσει, σε κοινές τους συνεδριάσεις, τη δημιουργία ενός Δήμου στα όρια της πρώην επαρχίας Σελίνου, με την ονομασία: Δήμος Σελίνου.

• Οι Παλιοχωρίτες ζητούσαν την έδρα του νέου Δήμου. Το αίτημα αυτό στηριζόταν στο γεγονός ότι η Παλιόχωρα είναι η μεγαλύτερη πόλη της περιοχής, η πλέον αναπτυγμένη και δυναμική, σε οικονομικό επίπεδο, καθώς και η περιοχή με το μεγαλύτερο, σε αριθμό, πληθυσμό.

• Η Κάντανος διεκδικούσε, επίσης, την έδρα του νέου Δήμου, με εξίσου σοβαρά επιχειρήματα. Είναι μία ιστορική - μαρτυρική πόλη, που βρίσκεται στο κέντρο, σχεδόν, του νέου Δήμου, διαθέτει Κέντρο Υγείας, Υπηρεσίες, νέο δημαρχείο, κ.λπ.

Με βάση τα προαναφερόμενα δεδομένα, η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης κλήθηκε να αποφασίσει για το τι μέλλει γενέσθαι στο Σέλινο. Και κατέληξε σε μία όσο το δυνατόν πιο ισορροπημένη, κατά την προσωπική μου άποψη, απόφαση. Συγκεκριμένα:

• Έδωσε στην Παλιόχωρα την έδρα, καθώς δεν μπορούσε να της δώσει τίποτε άλλο. Απολύτως τίποτα. Της έδωσε όμως την έδρα στηριζόμενη σε συγκεκριμένα αναπτυξιακά και πληθυσμιακά κριτήρια και όχι ως «ρουσφέτι».

• Με την έδρα στην Παλιόχωρα έπρεπε να ικανοποιηθεί, εν μέρει έστω, και η Κάντανος, πράγμα ομολογουμένως δύσκολο. Και αυτό γιατί, συν τοις άλλοις, οι μαρτυρικοί Δήμοι της χώρας (μεταξύ αυτών και η Κάντανος) είχαν παλιότερα ζητήσει -πριν αναλάβει πρόεδρος του Δικτύου τους ο δήμαρχος Καντάνου, Ευτύχης Δασκαλάκης- να παραμείνουν ως έχουν για ιστορικούς λόγους. Έτσι, επελέγη η λύση της ιστορικής έδρας, που σηματοδοτεί όχι μόνο το παρελθόν, αλλά -εκτιμώ- και το μέλλον της περιοχής (αλλά αυτό δεν είναι θέμα του παρόντος σημειώματος) και, ταυτόχρονα, αποφασίστηκε η ονομασία του νέου Δήμου να είναι σύνθετη, με το πρώτο συνθετικό να είναι το όνομα της μαρτυρικής Καντάνου.

• Το άλλο συνθετικό δεν θα μπορούσε, βέβαια, να είναι πάρα μόνο ένα: αυτό του Σελίνου. Για να ικανοποιηθεί, εν μέρει έστω, και το Ανατολικό Σέλινο. Να δεχθώ ότι το όνομα του Σελίνου ενδεχομένως θα έπρεπε να προηγείται. Να δεχθώ ότι η διπλή ονομασία ηχεί παράταιρα. Τουλάχιστον σε ορισμένους. Όμως, επαναλαμβάνω: η πρόταση για τον νέο Δήμο είναι η βέλτιστη λύση, όχι η τέλεια λύση. Τέλεια λύση δεν υπήρχε, δεν υπάρχει.

Τις τελευταίες ημέρες, στην Κάντανο, ορισμένοι επιχειρούν να συνδέσουν το αύριο της περιοχής με την απώλεια της έδρας του νέου Δήμου, λες και η όποια αναπτυξιακή προοπτική του τόπου θα εξαρτηθεί από το συγκεκριμένο θέμα. (Το ίδιο ίσως να επιχειρείται και στην περιοχή του Αποκόρωνα). Ωστόσο, κάνουν λάθος γιατί η πραγματικότητα έχει δείξει ότι στις περισσότερες περιπτώσεις η επιλογή της έδρας δεν είχε κανένα ιδιαίτερο όφελος για τον τόπο που επελέγη ως έδρα ενός Δήμου.

Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα η περίπτωση του Δήμου Πλατανιά. Το 1998 δημιουργήθηκε ο συγκεκριμένος Δήμος με έδρα το Γεράνι. Ρωτώ ευθέως: Δώδεκα χρόνια μετά σε τι έχει ωφεληθεί αναπτυξιακά το Γεράνι από την επιλογή του ως έδρα του νέου Δήμου; Τι παραπάνω κέρδισε; Και τι έχασε ο Πλατανιάς, που δεν θα το είχε χάσει αν είχε την έδρα; Ρητορικά τα παραπάνω ερωτήματα, καθώς οι απαντήσεις είναι γνωστές.

Είναι προφανές, λοιπόν, ότι την αναπτυξιακή προοπτική ενός τόπου δεν την καθορίζει η έδρα, αλλά τα πρόσωπα, οι αναπτυξιακές επιλογές, το σχέδιο, η ικανότητα, η αποτελεσματικότητα, η επιμονή, το όραμα, το έργο, η δυνατότητα συνεργασίας, οι δημοκρατικές λειτουργίες.

Υπό αυτή την έννοια, και αυτό αφορά ορισμένους δημότες του Δήμου Πελεκάνου, δεν υπάρχει κανένας λόγος ευφορίας, επειδή ως έδρα του νέου Δήμου αποφασίστηκε η Παλιόχωρα. Και αυτό γιατί, η αναπτυξιακή προοπτική της Παλιόχωρας δεν θα εξαρτηθεί σε καμία περίπτωση από την έδρα, αλλά από τις προτεραιότητες της νέας Δημοτικής Αρχής και από τα έργα υποδομής που πρέπει να γίνουν άμεσα στην περιοχή (με σημαντικότερο τον βιολογικό καθαρισμό, προκειμένου τα λύματα να μην καταλήγουν στη θάλασσα, όπως συμβαίνει μέχρι σήμερα), καθώς και από άλλες παρεμβάσεις και δράσεις που θα συμβάλλουν στην ενίσχυση του τοπικού εισοδήματος και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής κατοίκων και επισκεπτών. Κάτι ανάλογο ισχύει και για τον Δήμο Ανατολικού Σελίνου, αλλά και για τον Δήμο Καντάνου.

Εν κατακλείδι: οι συζητήσεις για την έδρα και για την ονομασία του νέου Δήμου σίγουρα δεν εξυπηρετούν το συμφέρον του Σελίνου, συνολικά, και των ανθρώπων του. Εξυπηρετούν μόνο όσους είτε τις προκαλούν είτε τις «αναθερμαίνουν», διχάζοντας τις τοπικές κοινωνίες για λόγους που οι ίδιοι γνωρίζουν, αλλά όλοι, λίγο - πολύ, μπορούμε να αντιληφθούμε...

Υ.Γ. 1: Συζήτηση για την ονομασία του όποιου Δήμου θα είχε νόημα μόνο σε ειδικές περιπτώσεις. Όταν, δηλαδή, το brand name μιας περιοχής έχει ιδιαίτερο βάρος στον τουριστικό (ή άλλον) τομέα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα και σε αυτή την περίπτωση ο Πλατανιάς, που αποτελεί τον δεύτερο προορισμό των Σκανδιναβών σε όλη την Ευρώπη μετά τη Μαγιόρκα. Σε αυτή την περίπτωση, όπως και στην περίπτωση της Χερσονήσου, στο Ηράκλειο, η ονομασία έχει σημασία. Πρακτικά, αναπτυξιακά.

Υ.Γ. 2: Ξεκίνημα (στη στήλη) του διαλόγου για τον «Καλλικράτη» από το Σέλινο, καθώς η επικαιρότητα (απόφαση λαϊκής συνέλευσης στην Κάντανο, άρθρα, επιστολές διαμαρτυρίας στον τοπικό Τύπο, κ.λπ.) το επιβάλλει. Για τη Νέα Κυδωνία (που επίσης είναι ένα μεγάλο θέμα) και την προοπτική του νέου Δήμου Χανίων θα τα πούμε το επόμενο διάστημα.

Υ.Γ. 3: Θέμα λίγων ημερών είναι η ανακοίνωση της υποψηφιότητας του νυν νομάρχη Χανίων, Γρηγόρη Αρχοντάκη για τον νέο Δήμο Χανίων. Περισσότερα... προσεχώς.