ΙΧΝΗΛΑΤΩΝΤΑΣ - 14/5/2010

Καλλικρατειάδα

Πολύς λόγος για το χωροταξικό του προγράμματος «Καλλικράτης» στο Νομό Χανίων, το τελευταίο διάστημα. Στο προσκήνιο, αλλά και στο παρασκήνιο. Αλλού για τα διοικητικά όρια, αλλού για την έδρα και για την ονομασία, αλλού μόνο για την έδρα. Απόψεις διάφορες καταγράφονται. Άλλοτε με βάση τη λογική, άλλοτε με βάση το συναίσθημα και άλλοτε με βάση τη μικροπολιτική και τις προσωπικές επιδιώξεις αιρετών.

Θέλω να πιστεύω ότι οι πολίτες -τουλάχιστον στην πλειονότητά τους- έχουν τη δυνατότητα να διακρίνουν, να συγκρίνουν και να κρίνουν τις τοποθετήσεις -ή ακόμη και την αφωνία- όσων συμμετέχουν ή θα έπρεπε να συμμετέχουν, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, σε αυτόν τον διάλογο, Διότι, όπως κατ’ επανάληψη έχω σημειώσει σε τούτη τη στήλη, όλοι -πρέπει να- κρινόμαστε.

Πολύ λόγος, λοιπόν, για το χωροταξικό στο Νομό Χανίων, αν και ήταν από τις εύκολες περιπτώσεις, συγκριτικά με άλλες περιοχές της χώρας, καθώς η γεωμορφολογία του εδάφους και οι διαμορφωμένες, επί σειρά ετών, συνθήκες και ιδιαιτερότητες του κάθε τόπου «έδειχναν» τον δρόμο για την επόμενη μέρα.

Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης επέλεξε -και ορθά, κατά την προσωπική μου άποψη- να βαδίσει σε αυτόν τον δρόμο. Δρόμο που πρώτα είχε «χαράξει» το Ινστιτούτο Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΙΤΑ). Ελάχιστες αλλαγές έγιναν από την αρχική πρόταση.

Το μοναδικό πρόβλημα, το μοναδικό πραγματικό «αγκάθι» στο χωροταξικό -για μια σειρά από συγκεκριμένους αντικειμενικούς λόγους- ήταν και παραμένει, εν πολλοίς, η περίπτωση του Δήμου Νέας Κυδωνίας, με το Υπουργείο να προτείνει, τελικά, την ένταξή του στο νέο Δήμο Χανίων.

Με την απόφαση αυτή διαφωνούν εκατοντάδες κάτοικοι της Αγίας Μαρίνας, του Πλατανιά και άλλων περιοχών του προτεινόμενου νέου Δήμου Πλατανιά. Αναμενόμενο και λογικό. Και μιλούν, ορισμένοι εξ αυτών, για «έγκλημα». Μόνο που παραγνωρίζουν ότι το πραγματικό «έγκλημα» έγινε πριν από δώδεκα χρόνια.

Τότε που ναι μεν έγινε ένα σημαντικό βήμα μπροστά, με τον «Καποδίστρια», αλλά δημιουργήθηκαν Δήμοι... κατά παραγγελία! Κατά πως βόλευε, δηλαδή. Τότε που ο Δήμος Χανίων δεν «μεγάλωσε», δεν επεκτάθηκε προς δυσμάς, προς ανατολάς και προς νότο, με αποτέλεσμα να μη «γνωρίσει» τον «Καποδίστρια», όπως εύστοχα δήλωσε πριν από λίγες ημέρες ο δημοτικός σύμβουλος Χανίων, Αντώνης Σχετάκης.

Για το θέμα αυτό έγραφα, στις 23 Ιανουαρίου 2010:

«Μπορεί να συνεχιστεί το “έγκλημα” του 1998 και ο Δήμος Χανίων να συνεχίσει να “ασφυκτιά” στα σημερινά διοικητικά του όρια; Μπορεί η μία πλευρά της οδού Αν. Γογονή να υπάγεται στον Δήμο Χανίων και η άλλη στον Δήμο Ελευθερίου Βενιζέλου; Είναι δυνατόν τα δυτικά όρια της πόλης να σταματούν στον... Κλαδισό ποταμό; Αστεία πράγματα. Εκτιμώ, κατά συνέπεια, πως σε ό,τι αφορά τα Χανιά και τους περιαστικούς Δήμους τα πράγματα είναι ξεκάθαρα. Η πόλη των Χανίων πρέπει να “αναπνεύσει”, να επεκταθεί προς όλες τις κατευθύνσεις. Να “κερδίσει” ζωτικό χώρο». Θυμίζω: στον Δήμο Χανίων αντιστοιχούν 0,23 τ.μ. σε κάθε δημότη (πυκνότητα - m2/κάτοικοι) -σύμφωνα με τη μελέτη του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης- όταν το αντίστοιχο ποσοστό για το Ηράκλειο είναι 0,77, για το Ρέθυμνο 3,87 και για τον Άγιο Νικόλαο Λασιθίου 16,122!»

Παράλληλα, όμως, στο ίδιο σημείωμα, ανέφερα:

«Οφείλω να αναγνωρίσω -και δεν είμαι ο μόνος- ότι υπάρχει ένα θέμα με τον Δήμο Νέας Κυδωνίας, δεδομένου ότι ο Σταλός και η Αγία Μαρίνα, κατ’ εξοχήν τουριστικές περιοχές, ουδεμία σχέση έχουν με το Βαμβακόπουλο, τις Μουρνιές, τα Χανιά, τη Σούδα και το Ακρωτήρι. Κατά συνέπεια, ενδεχομένως η καλύτερη δυνατή λύση να ήταν ο διαχωρισμός του συγκεκριμένου Δήμου, προκειμένου το δυτικό του τμήμα να συνενωθεί με Πλατανιά, κ.λπ. και το ανατολικό του με τον διευρυμένο Δήμο Χανίων».

Είμαι σε θέση να γνωρίζω ότι το θέμα της Νέας Κυδωνίας προβλημάτισε τα «υψηλά κλιμάκια». Θέμα διαχωρισμού του, ωστόσο, δεν τέθηκε, καθώς εκτιμήθηκε ότι μία τέτοια απόφαση θα άνοιγε τον ασκό του Αιόλου σε όλη τη χώρα, καθώς και άλλες περιοχές θα ζητούσαν ανάλογη αντιμετώπιση. Έτσι, ελήφθη η απόφαση για συνένωση του συγκεκριμένου Δήμου με τα Χανιά.

Απόφαση θετική για τα Χανιά, αρνητική για το νέο Δήμο Πλατανιά. Τι βαραίνει περισσότερο στη ζυγαριά; Καθένας δικαιούται να έχει την άποψή του. Θέση μου είναι ότι σε καμία περίπτωση η περιοχή μέχρι τους Αγίους Αποστόλους -και ειδικά η συγκεκριμένη έκταση των 600 στρεμμάτων περίπου- δεν μπορεί, για μια σειρά από σοβαρούς λόγους, να μη βρίσκεται εντός των διοικητικών ορίων του νέου Δήμου Χανίων. Δυστυχώς για τον Δήμο Πλατανιά. Άρα...

Από ’κει και πέρα, διάφορες άλλες προτάσεις που διατυπώθηκαν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο (π.χ. αυτόνομο το Ακρωτήρι (!), δημιουργία ενός Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που θα αποτελείται από τους Δήμους Ελευθερίου Βενιζέλου, Θερίσου και Κεραμειών) φοβούμαι πως στερούνται σοβαρότητας.

Και γι’ αυτόν τον λόγο, απορώ πώς μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Τοπικής Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων (ΤΕΔΚ) Νομού Χανίων ενέκριναν πρόσφατα, κατά πλειοψηφία και προφανώς κατόπιν συνεννόησης, τη δεύτερη εξ αυτών, μετά από εισήγηση Επιτροπής που είχε συσταθεί για το πρόγραμμα «Καλλικράτης».

Εν κατακλείδι: όπως υπογράμμιζα στις 23 Ιανουαρίου 2010 και το επαναλαμβάνω και σήμερα, «η επέκταση του Δήμου Χανίων» (που είναι απολύτως αναγκαία) «θα οδηγήσει, αναπόφευκτα, και στην ταχύτερη και αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση σημαντικότατων προβλημάτων, που δεν αφορούν μόνο όσους ζουν στα Χανιά, αλλά, σε τελική, ανάλυση, όλους εμάς, που είτε ζούμε είτε εργαζόμαστε -είτε και τα δύο- στην ευρύτερη περιαστική περιοχή.

Ας μη γελιόμαστε. Μόνο έτσι θα προχωρήσει το γενικό πολεοδομικό σχέδιο. Και όχι με ξεχωριστές μελέτες από κάθε Δήμο. Μόνο έτσι θα αντιμετωπιστεί το κυκλοφοριακό, που δεν αφορά αποκλειστικά τα Χανιά, αλλά και τις γύρω περιοχές. Μόνο έτσι θα υπάρξουν λύσεις σε θέματα οδικών δικτύων, με χαρακτηριστικότερο, ίσως, παράδειγμα, τον -απαράδεκτο μέχρι σήμερα- δρόμο που ενώνει το αεροδρόμιο με το λιμάνι της Σούδας και τον βόρειο οδικό άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ).

Μόνο έτσι θα ξεκινήσει μία διαδικασία συνένωσης Δημοτικών Επιχειρήσεων που θα έπρεπε ήδη να είχαν συνενωθεί (όπως, για παράδειγμα, η ΔΕΥΑΧ με τη ΔΕΥΑ Ακρωτηρίου - γιατί όχι και η ΔΕΥΑΒΑ;), με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη λειτουργία τους, για την ορθολογικοποίηση του κόστους, αλλά και για την παροχή υπηρεσιών στους δημότες.

Μόνο έτσι θα καταστεί δυνατόν -αρκεί, βέβαια, να υπάρξει ανάλογη πολιτική βούληση από τους αιρετούς άρχοντες- να απεγκλωβιστεί το κέντρο της πόλης από δραστηριότητες -επαγγελματικές και μη- που αποτελούν, ουσιαστικά τροχοπέδη στην όποια προσπάθεια για ανάδειξη των σημαντικών μνημείων.

Πολλά τα “μόνο έτσι...”. Μονόδρομος, επομένως, η συνένωση των Χανίων με τους περιαστικούς Δήμους, αν θέλουμε ο τόπος μας, συνολικά, να προχωρήσει μπροστά. Γιατί αυτό είναι το μεγάλο ζητούμενο. Και όχι η επόμενη ημέρα για τους -όποιους- αιρετούς». Όπως το 1998!