ΙΧΝΗΛΑΤΩΝΤΑΣ - 25/5/2010

Χωροταξικός σχεδιασμός
και οχλούσες δραστηριότητες

Την περασμένη Παρασκευή, σε τούτη τη στήλη, επισημάναμε ότι έχουν εκπονηθεί τρεις μελέτες για τη χωροταξική κατανομή των οχλουσών και άλλων δραστηριοτήτων στον Νομό Χανίων (καύσιμα, νταμάρια, βιομηχανικές ζώνες, βιοτεχνικά πάρκα, γη υψηλής παραγωγικότητας) και τονίσαμε την ανάγκη δημόσιας διαβούλευσης, πριν από τις δημοτικές εκλογές, επί του περιεχομένου των συγκεκριμένων μελετών, υπογραμμίζοντας ότι κυρίαρχο ζήτημα είναι να μη συνεχιστεί η άναρχη ανάπτυξη.

Διευκρινίσεις για το πού βρίσκεται η διαδικασία εκπόνησης των μελετών, καθώς και για τις θέσεις της Νομαρχιακής Αρχής όσον αφορά στο συγκεκριμένο κρίσιμο ζήτημα θέλησε να δώσει, την ίδια κιόλας ημέρα, ο νομάρχης Χανίων, Γρηγόρης Αρχοντάκης.

Ετσι κι έγινε. Ενδιαφέροντα όσα ανέφερε ο κ. Αρχοντάκης, απαντώντας στις ερωτήσεις της στήλης. Τα καταγράψαμε και τα παρουσιάζουμε σήμερα. Για ενημέρωση κάθε φορέα και των πολιτών, αλλά και για να μπορεί καθένας να βγάλει χρήσιμα συμπεράσματα. Αναλυτικότερα:

«Οπως γράψατε και στο κείμενό σας, και προεκλογικά και μετεκλογικά αναφέρθηκα πάρα πολλές φορές στην ανάγκη χωροταξικού σχεδιασμού. Στην ανάγκη να καθοριστούν χρήσεις, προκειμένου κάθε φορά που τίθεται ένα θέμα εγκατάστασης της όποιας δραστηριότητας να μη γίνεται όλη αυτή η ζύμωση, να μη δουλεύουν τα τηλέφωνα, τα συμφέροντα, και να μην είναι, εν πάση περιπτώσει, το κάθε Συμβούλιο σε μια ομηρία, προκειμένου να κάνει το ένα ή το άλλο. Το πλαίσιο πρέπει να είναι καθαρό και οι κανόνες πρέπει να είναι καθαροί. Αμέσως μετά που αναλάβαμε τη Νομαρχία ξεκινήσαμε μία σειρά από διαδικασίες, προκειμένου να δώσουμε υλικό έτοιμο στη Διεύθυνση ΠΕΧΩ της Περιφέρειας Κρήτης, προκειμένου να ξεκινήσει η διαδικασία της αναθεώρησης του Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξίας του 2002, που είχε εγκριθεί στη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Κρήτης, στην Παλιόχωρα», ανέφερε εισαγωγικά ο κ. Αρχοντάκης.

Aναθεώρηση, επειδή είχε περάσει η πενταετία και μπορούσε πλέον να τροποποιηθεί το Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξίας, παρατηρήσαμε.

«Aκριβώς», απάντησε ο κ. Αρχοντάκης. Και συνέχισε: «Η νομοθεσία προσδιορίζει ότι η αρμοδιότητα τροποποίησης του Περιφερειακού Πλαισίου των γενικών κατευθύνσεων χωροταξίας σε κάθε περιοχή ανήκει στην Περιφέρεια. Μετά από απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου, το οποίο συνυπολογίζει όλες τις εγκαταστάσεις και τις δραστηριότητες, ώστε να υπάρχει μια κατανομή ισόρροπη σε επίπεδο περιφέρειας, προτείνει ένα Περιφερειακό Πλαίσιο και αυτό γίνεται μετά νόμος του κράτους, όπως έγινε το 2002. Τα προβλήματα, βέβαια, του χωροταξικού του 2002 φάνηκαν αμέσως. Ήταν κάτι εντελώς πρόχειρο και υπήρχε ανάγκη αναθεώρησης...
Στην πενταετία από την εγγραφή στο ΦΕΚ έχει δικαίωμα η Περιφέρεια να το τροποποιήσει. Άρα, επειδή έγινε νόμος του κράτους το 2003 θεωρητικά θα μπορούσε να γίνει τροποποίηση του 2008. Τότε, όμως, υπήρχαν σε εξέλιξη τα Ειδικά Πλαίσια Χωροταξίας και το Γενικό Πλαίσιο Χωροταξίας. Υπήρχε, λοιπόν, οδηγία από τη μεριά του ΥΠΕΧΩΔΕ, σύμφωνα με την οποία ό,τι τροποποίηση γινόταν στο Περιφερειακό Πλαίσιο να λάβει υπόψιν της τις κατευθύνσεις των Ειδικών Χωροταξικών. Αυτό συνέβη. Η Νομαρχία λειτούργησε Επιτροπές, προκειμένου να κατατεθούν προτάσεις στη Διεύθυνση ΠΕΧΩ της Περιφέρειας και εν συνεχεία στο Περιφερειακό Συμβούλιο, ώστε να γίνει αυτή η τροποποίηση. Όλες οι απόψεις - παρατηρήσεις της Επιτροπής που είχε συσταθεί -και στην οποία ήταν μέλη η αρμόδια αντινομάρχης και εκπρόσωποι της ΤΕΔΚ, του ΤΕΕ/ΤΔΚ, του Οικονομικού Επιμελητηρίου, του ΕΒΕ, του Πολυτεχνείου Κρήτης και του ΟΑΔΥΚ- εστάλησαν στη Διεύθυνση ΠΕΧΩ. Δηλαδή εμείς έχουμε έτοιμη πρόταση για τον Νομό για την οικιστική ανάπτυξη, τις τουριστικές ζώνες, τις περιοχές Natura και όλα τα υπόλοιπα πλην των νταμαριών, των βιομηχανικών περιοχών - καυσίμων και της γης υψηλής παραγωγικότητας. Για αυτά έγιναν τρεις διαφορετικές μελέτες».

O νομάρχης Χανίων γνωστοποίησε ότι η μελέτη για τα καύσιμα και τις βιομηχανικές ζώνες, καθώς και η μελέτη για τη γη υψηλής παραγωγικότητας έγιναν από δύο ομάδες καθηγητών του Πολυτεχνείου Κρήτης, ενώ τη μελέτη για τις λατομικές ζώνες εκπόνησε το ΙΓΜΕ. Και πρόσθεσε: «Οι δύο από τις τρεις μελέτες» (σ.σ. πλην των καυσίμων) «έχουν ολοκληρωθεί, έχουν παραδοθεί και έχουν σταλεί στη Διεύθυνση ΠΕΧΩ της Περιφέρειας Κρήτης. Η τρίτη μελέτη είναι στο τελικό στάδιο, ολοκληρώνεται δηλαδή, θα παραδοθεί στη Νομαρχία και μετά θα σταλεί και αυτή στη Διεύθυνση ΠΕΧΩ. Η Περιφέρεια, δηλαδή, έχει έτοιμο υλικό για να προχωρήσει στην αναθεώρηση του Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξίας και να κατανείμει όλες τις δραστηριότητες σε επίπεδο περιφερειακό».

Ακολούθησε ο εξής διάλογος:

Για τις τρεις μελέτες προβλέπεται, θεσμοθετημένα, δημόσιος διάλογος - διαβούλευση σε επίπεδο Νομού πριν σταλούν στην Περιφέρεια;

«Κατά την άποψή μου όχι, γιατί αυτή η διαδικασία της διαβούλευσης πρέπει να γίνει σε επίπεδο Περιφέρειας».

Δεν θα πρέπει να γίνει συζήτηση στο Νομαρχιακό Συμβούλιο και στην ΤΕΔΚ για τις προτάσεις που καταθέτουν οι μελετητές;

«Κατά την άποψή μου, σε αυτή τη φάση όχι. Και γίνομαι πολύ συγκεκριμένος. Διότι, για παράδειγμα, η Περιφέρεια -έτσι είναι υποχρεωτικό από τη νομοθεσία- θα ζυγιάσει την ικανότητα και τη δυναμική ανάπτυξης σε επίπεδο Περιφέρειας και θα πει ότι εδώ θέλουμε βιοτεχνικές εγκαταστάσεις, για παράδειγμα, συνολικού εμβαδού τόσων χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων. Άρα, με βάση την κατανομή της βιοτεχνικής και της βιομηχανικής δραστηριότητας σε επίπεδο Περιφέρειας πρέπει να γίνει ένα βιοτεχνικό πάρκο, φερ’ ειπείν, στο κέντρο της Κρήτης, ένα πιο ανατολικά, θεωρητικά, κι ένα πιο δυτικά, θεωρητικά. Από ’κει που θα καταλήξει, δηλαδή, γενικά, που θα χωροθετήσει η Περιφέρεια κάποια δραστηριότητα, μετά θα λάβει υπόψιν τις μελέτες τις δικές μας και μετά βεβαίως θα γίνει διαβούλευση και σε επίπεδο τοπικών φορέων. Αυτό είναι αυτονόητο».

Έχουν, όμως, προχωρήσει οι υπόλοιπες τρεις Νομαρχίες της Κρήτης στη διαδικασία αυτή της κατάθεσης συγκεκριμένων προτάσεων για αναθεώρηση του Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξίας;

«Η Διεύθυνση ΠΕΧΩ μιλάει με τις άλλες Νομαρχίες για προτάσεις. Μαζεύει υλικό και αυτό όλο το πακέτο θα γίνει αντικείμενο διαβούλευσης, είτε σε επίπεδο Περιφερειακού Συμβουλίου, όπου εκπροσωπούνται όλοι οι φορείς της Κρήτης, είτε μεμονωμένα σε κάθε περιοχή. Κατά την άποψή μου, επειδή είναι σοβαρό το θέμα, απαιτείται διαβούλευση σε επίπεδο υψηλό, σε επίπεδο Περιφερειακού Συμβουλίου».

Μου λέτε, δηλαδή, ότι ο αριθμός των βιοτεχνικών πάρκων ή των βιομηχανικών ζωνών θα πρέπει να αποφασιστεί με βάση τις ανάγκες της Κρήτης και όχι με βάση τις ανάγκες κάθε Νομού; Δεν πρέπει να επιμερίζονται αυτές οι ανάγκες ανά Νομό, επειδή χιλιομετρικά κάποιες επιχειρήσεις δεν θα μπορούν να ανταποκριθούν;

«Ναι, αλλά έχει να κάνει με μέση όχληση, υψηλή όχληση, κ.λπ. Δηλαδή, σαφώς σε επίπεδο Νομού υπάρχει αντικειμενική ανάγκη για τη δημιουργία ενός βιοτεχνικού πάρκου. Κατά την προσωπική μου άποψη και εκτίμηση δεν χρειάζεται υψηλή όχληση (βιομηχανική ζώνη). Δεν την έχουμε ανάγκη. Διότι δεν υπάρχουν ανάγκες για βαριά βιομηχανία.

Έχω την αίσθηση ότι ο νομάρχης αποφεύγει να δημοσιοποιήσει τις μελέτες σε τοπικό επίπεδο φοβούμενος το όποιο πολιτικό κόστος και πετάει το «μπαλάκι» στην Περιφέρεια...

«Δεν το πετάει ο νομάρχης. Αυτή έχει την αρμοδιότητα».

Εννοώ ότι πετάει το «μπαλάκι» και δεν προχωρά πρώτα σε διαβούλευση σε τοπικό επίπεδο και μετά να πάει σε διαδικασία διαβούλευσης σε επίπεδο περιφέρειας.

«Μα η διαβούλευση σε επίπεδο τοπικό δεν έχει καμιά αξία. Διότι όλα αυτά που προτείνουμε δεν ξέρουμε αν τα έχει ανάγκη η περιοχή, σε σχέση με τη γενικότερη ανάπτυξη της Κρήτης. Είναι δεδομένα που πρέπει να “δέσουν” και να “κουμπώσουν” σε περιφερειακό επίπεδο. Εμείς σε τι θα κάνουμε διαβούλευση;»

Για τα νταμάρια, ας πούμε, τι σχέση έχει με τον Νομό Χανίων το τι συμβαίνει στην υπόλοιπη Κρήτη;

«Βεβαίως και έχει σχέση. Κατά την προσωπική μου άποψη, άνοιγμα καινούριου νταμαριού στον Νομό Χανίων δεν χρειάζεται. Είναι υπέρ αρκετά».

Στο Σέλινο, ας πούμε, δεν πρέπει να κλείσει το υφιστάμενο, με βάση τα δεδομένα που έχουν προκύψει;

«Κατά την προσωπική μου άποψη, ναι».

Και να οριστεί μια άλλη λατομική ζώνη;

«Όχι, δεν πρέπει να οριστεί καμία. Δεν υπάρχει καμία ανάγκη στα Χανιά για καινούρια νταμάρια. Αυτή είναι η προσωπική μου άποψη και εκτίμηση. Διότι τα νταμάρια που λειτουργούν στα Χανιά όχι μόνο καλύπτουν τις ανάγκες του Νομού, αλλά καλύπτουν και τις ανάγκες του Ρεθύμνου».

Επειδή εκφράζετε τις προσωπικές σας απόψεις και εκτιμήσεις θέλω να ρωτήσω το εξής: Υπάρχει ένα μείζον θέμα με τα καύσιμα στον Νομό Χανίων. Θεωρείτε -και ζητώ την πολιτική σας θέση- ότι σε επίπεδο Νομού θα πρέπει να δημιουργηθεί μία συγκεκριμένη ζώνη, όπου θα μπορούν εταιρείες να κατασκευάσουν αποθήκες καυσίμων; Και αυτό θα είναι προς όφελος της τοπικής κοινωνίας;

«Το ζητούμενο για τις αποθήκες καυσίμων, το έχω πει πολλές φορές, είναι η λειτουργία της αγοράς και η λειτουργία του ανταγωνισμού».

Που δεν υφίσταται αυτή τη στιγμή...

«Που αυτή τη στιγμή είναι βέβαιο ότι δεν υφίσταται. Άρα, λοιπόν, όποιος νομοθετήσει και χωροθετήσει αποθήκες καυσίμων, στη λογική του, ο σκοπός και ο στόχος πρέπει να είναι όχι μόνο να γίνει μια επένδυση κάποιων εκατομμυρίων, αλλά μέσα από αυτή την επένδυση να εξυπηρετείται ο πολίτης και ο επισκέπτης της Κρήτης και να παίρνουν τα καύσιμα πιο φτηνά. Άρα, λοιπόν, πρέπει το κράτος, γιατί και μετά την εφαρμογή του “Καλλικράτη” τις αρμοδιότητες αυτές τις κρατάει το κράτος, να βρει την καλύτερη λύση, έτσι ώστε να λειτουργεί ο ανταγωνισμός. Ποια θα μπορούσε να ήταν η καλύτερη λύση; Η καλύτερη λύση θα μπορούσε να ήταν το ίδιο το κράτος, είτε αγοράζοντας, είτε απαλλοτριώνοντας μία ζώνη, όπου ενδείκνυται, είναι ιδανική για εγκαταστάσεις καυσίμων, να δημοπρατήσει σε περισσότερους που θέλουν να επενδύσουν σε αυτή τη διαδικασία. Έτσι λειτουργεί ο ανταγωνισμός. Αυτή είναι μια σκέψη, με τη λογική της λειτουργίας της αγοράς και του ανταγωνισμού. Νομίζω ότι αυτό είναι το ζητούμενο και να μην έχουμε αυτό το ρεζιλίκι στην Κρήτη, να πληρώνει ο κρητικός 10 και 15% πιο ακριβά τα καύσιμα σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα».