ΑΠΟΨΗ

Η τρομοκρατία
του φόβου
και το άσυλο

Γράφει η ΜΑΡΙΑ ΚΡΕΤΣΗ

Σε περιόδους έντονων εθνικών αναταραχών οι πνευματικοί άνθρωποι διώκονταν, εξορίζονταν, βασανίζονταν. Παρόλ' αυτά δεν ενέδιδαν ποτέ στην τρομοκρατία του φόβου. Συνέχιζαν να υπερασπίζονται με το πνευματικό έργο τους και με το λόγο τους τις ύψιστες και ιερές αξίες της ελευθερίας και της δημοκρατίας.
Σήμερα, την περίοδο που οι συγχρονες δημοκρατίες διεκδικούν την αναγόρευσή τους σε κραταία πολιτειακά σχήματα, οι πνευματικοί άνθρωποι της χώρας μας βρίσκονται στο στόχαστρο μιας «πανίσχυρης» μειοψηφίας ανθρώπων που με όλη τους την άνεση λεηλατούν τους πανεπιστημιακούς χώρους και βιαιοπραγούν σε βάρος των εκπροσώπων του χώρου αυτού. Τελευταίο τους θύμα ο ακαδημαϊκός Γιάννης Πανούσης. Τελευταία τους θύματα όλοι εκείνοι οι πανεπιστημιακοί λειτουργοί που θα διστάσουν να καταδικάσουν απερίφραστα την ωμή βία από το φόβο να μην είναι οι ίδιοι ο επόμενος στόχος των νεαρών κουκουλοφόρων.
Τα γεγονότα των ημερών διχάζουν τους ακαδημαϊκούς κύκλους αλλά και την κοινή γνώμη για το θέμα του ασύλου. Πληροφοριακά, το πανεπιστημιακό άσυλο κατοχυρώθηκε συνταγματικά με το νόμο 1268 του 1982, επί κυβερνήσεως Ανδρέα Παπανδρέου. Η κατοχύρωσή του εξυπηρετεί την ακαδημαϊκή ελευθερία στη διδασκαλία και την έρευνα, καθώς και την ελεύθερη διακίνηση ιδεών, καλύπτει όλους τους χώρους των ΑΕΙ - ακόμη δηλαδή και τους προαύλιους - συνίσταται στην απαγόρευση επέμβασης της δημόσιας δύναμης, εκτός κι αν διαπράττονται αυτόφωρα κακουργήματα ή αυτόφωρα εγκλήματα κατά της ζωής.
Και αναρωτιόμαστε. Ποια ακαδημαϊκή ελευθερία κατοχυρώνει, αφού την ώρα της ομιλίας του ο ακαδημαϊκός δάσκαλος ξυλοκοπείται από ομάδα νεαρών; Για ποια ελεύθερη διακίνηση ιδεών μιλάμε, αφού το μόνο που διακινείται στους προαύλιους χώρους των ΑΕΙ είναι αυτοσχέδιες μολότωφ και γκαζάκια με αφορμή κάποια γενικότερη κοινωνική κρίση ή τον επετειακό εορτασμό του Πολυτεχνείου; Αν η άσκηση σωματικής βίας σε βάρος του κ. Πανούση δεν αποτελεί αυτόφωρο ποινικό αδίκημα, τότε ποια πράξη θα μπορούσε να οδηγήσει στην άρση του ασύλου;
Το γεγονός είναι ότι ο θεσμός του πανεπιστημιακού ασύλου πλήττεται ανεπανόρθωτα και μαζί μ' αυτόν η πολυτεχνειακή κοινότητα και κάθε ακαδημαϊκός χώρος.
Η ίδια η νομοθεσία που προσφέρει τη δυνατότητα άρσης του ασύλου κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες αυτοπαγιδεύεται στην ανεπάρκεια και την ελλειμματικότητά της. Πότε να προλάβει να συγκληθεί εκτάκτως η Συγκλητος, εφόσον πρέπει να κληθούν όλα της τα μέλη, όχι όμως διά τηλεφώνου;
Ποιος αστυνομικός θα ρίσκαρε να επέμβει αν δεν έχει στα χέρια του επίσημη απόφαση της Συγκλήτου, ακόμη κι αν έβλεπε ότι διαπράττονται κακουργήματα;
Σε περίπτωση που η επέμβαση της δημόσιας δύναμης αποβεί αιματηρή ποιος θα επωμιστεί το κόστος; Η αστυνομία, το κυβερνών κόμμα ή η Σύγκλητος;
Στην Ελλάδα εύκολα υιοθετούμε το ρόλο του Πόντιου Πιλάτου.
Στο εξωτερικό, στην Ευρώπη και στην Αμερική, ο πανεπιστημιακός χώρος δε θεωρείται άβατο. Η τήρηση της έννομης τάξης θεωρείται αυτονόητη. Στην Αμερική η συντριπτική πλειοψηφία των δημόσιων πανεπιστημίων περιφρουρείται από ένοπλους αστυνομικούς. Στην Ελλάδα η παρουσία ένστολων στους χώρους αυτούς θα μας ξυπνούσε άγριες μνήμες και δεν το θέλουμε.
Άρα, αυτό που θα ήταν εφικτό να γίνει είναι η αναθεώρηση του νόμου. Τα κενά και οι αδυναμίες του πρέπει να καλυφθούν. Αυτό απαιτεί διακομματικό διάλογο και συναίνεση και φυσικά τις προτάσεις της ίδιας της πανεπιστημιακής κοινότητας, ακαδημαϊκών και φοιτητών. Πανεπιστημιακοί και φοιτητές οφείλουν τα περιφρουρήσουν το χώρο τους από τους δήμιους των ακαδημαϊκών και δημοκρατικών ελευθεριών. Από νομική και κοινωνική άποψη προηγείται αυτό που παρέχει προστασία απ' αυτό που προστατεύεται. Σε μία δύσκολη γέννα δεν τίθεται δίλημμα για το γιατρό ποιόν θα σώσει, τη μητέρα ή το μωρό. Προηγείται η μητέρα. Ετσι, προέχει η προστασία του χώρου που διαφυλάσσει την ακαδημαϊκή ελευθερία και σε καμία περίπτωση η προστασία των υπονομευτών και λαφυραγωγών των δημοκρατικών ιδεωδών. Αλλο η περιφρούρηση διαδηλώσεων και καταλήψεων των φοιτητών και άλλο η συναινετική υπόθαλψη ταραχοποιών, κουκουλοφόρων, εμπρηστών και κάθε παρακμιακού στοιχείου.
Αν μέσα στα αγωνιστικά αιτήματα των φοιτητών είναι η αναβάθμιση της πανεπιστημιακής παιδείας, τότε σίγουρα αξίζει να συντονίσουν τις ενέργειές τους για την εξάλειψη τέτοιων ανεξέλεγκτων καταστάσεων, οι οποίες βέβαια δεν αφήνουν ανεπηρέαστο το επίπεδο σπουδών τους.

Αναδημοσίευση από «Χανιώτικα νέα»