ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΣΤΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΜΕΓΑΛΩΝ ΕΡΓΩΝ ΑΠΟ ΤΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΑ

«Φτωχός συγγενής» ο Νομός Χανίων

Υπόμνημα

του ΤΕΕ 

με αφορμή

την αυριανή

σύσκεψη

στο Υπουργείο

Υποδομών

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΓΕΩΡΓΑΚΑΚΗ

«Φτωχός συγγενής», με ευθύνη των τοπικών αιρετών αρχόντων και φορέων, αποδεικνύεται επί σειρά ετών ο Νομός Χανίων σε ό,τι αφορά τις χρηματοδοτήσεις μεγάλων έργων από τα Τομεακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΤΕΠ) των Υπουργείων, γεγονός που δικαιολογεί, σε μεγάλο βαθμό, και το δεδομένο αναπτυξιακό έλλειμμα σε τοπικό επίπεδο, συγκριτικά με άλλες περιοχές της Κρήτης και της υπόλοιπης χώρας.

Το ζήτημα θέτει, για άλλη μία φορά, το Τμήμα Δυτικής Κρήτης του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ/ΤΔΚ), με έγγραφό του προς όλους τους αιρετούς και τους συναρμόδιους φορείς, και με αφορμή τη σύσκεψη που θα γίνει αύριο, τελικά, και όχι σήμερα -όπως είχε αρχικά ανακοινωθεί- στο Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων για σημαντικά αναπτυξιακά θέματα της Κρήτης (πορεία ΕΣΠΑ, εταιρεία «Υποδομές Κρήτης Α.Ε., ΟΑΔΥΚ, ΟΑΝΑΚ), παρουσία του υπουργού Δημήτρη Ρέππα.

Το ΤΕΕ/ΤΔΚ ζητά τη σύγκληση, «το ταχύτερο», σύσκεψης στα Χανιά, υπό τον αντιπεριφερειάρχη Χανίων, με βασικό θέμα την προώθηση των διαδικασιών υποβολής προτάσεων προς τα αρμόδια Υπουργεία ένταξης συγκεκριμένων μεγάλων αναπτυξιακών έργων υποδομής εθνικού επιπέδου και πολλαπλής σκοπιμότητας στα Τομεακά Επιχειρησιακά Προγράμματά τους, όπως γίνεται για όλη την Ελλάδα. 

«Στη σύσκεψη αυτή, κατά τη γνώμη μας, πρέπει να κληθούν να συμμετέχουν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς για την περαιτέρω κατανομή αρμοδιοτήτων σε καθένα από αυτούς για την προετοιμασία των απαιτούμενων κατά περίπτωση "φακέλων έργων" που στη συνέχεια θα υποβληθούν στα Υπουργεία», επισημαίνει στο σχετικό έγγραφό του ο πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΔΚ Αντώνης Πιταριδάκης.

Το έγγραφο έχει σταλεί στον περιφερειάρχη Κρήτης Σταύρο Αρναουτάκη, τον γενικό γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης Θανάση Καρούντζο, τον αντιπεριφερειάρχη Χανίων Απόστολο Βουλγαράκη και τους επτά δημάρχους του Νομού Χανίων και κοινοποιείται στους υπουργούς: Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Τίνα Μπιρμπίλη, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων Δημήτρη Ρέππα, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστα Σκανδαλίδη και στους τέσσερις βουλευτές του Νομού.

ΑΙΧΜΕΣ

Αξιοσημείωτο είναι ότι ο κ. Πιταριδάκης αφήνει αιχμές για την αδράνεια που παρατηρείται μέχρι σήμερα σε ό,τι αφορά την κατάθεση προτάσεων για τη χρηματοδότηση έργων από τα Τομεακά Επιχειρησιακά Προγράμματα των Υπουργείων, επισημαίνοντας ότι «το ΤΕΕ/ΤΔΚ, ιδίως στα πλαίσια του ΕΣΠΑ 2007 - 2013, παρουσίασε έγκαιρα σε σειρά συνεδρίων, ημερίδων και συσκέψεων την ανάγκη μεθόδευσης των ενεργειών για την ένταξη των μεγάλων έργων υποδομής του Νομού Χανίων στα ΤΕΠ των Υπουργείων. Έκτοτε από τον Νομό Χανίων δεν υποβλήθηκαν προτάσεις ένταξης σημαντικών έργων υποδομής, οι οποίες θα έπρεπε να συνοδεύονται από τον κατά νόμο προβλεπόμενο "φάκελο έργου"».

Ο κ. Πιταριδάκης υπενθυμίζει ότι «στα Τομεακά Επιχειρησιακά Προγράμματα των Υπουργείων εντάσσονται, ως γνωστό, μόνο μεγάλα έργα υποδομής, εθνικού επιπέδου και πολλαπλής σκοπιμότητας, με προϋπολογισμό μεγαλύτερο των 25 εκατομμυρίων ευρώ, πλην εξαιρέσεων, κατά κανόνα χωρίς να έχει προηγηθεί προκήρυξη εκδήλωσης ενδιαφέροντος. Τη δαπάνη κατασκευής των έργων αυτών αναλαμβάνουν εξ ολοκλήρου τα Υπουργεία και ως εκ τούτου δεν επιβαρύνονται οι ωφελούμενοι Δήμοι και Περιφέρειες».

Τα μεγάλα στάσιμα έργα

Αναλυτικότερα, τα μεγάλα αναπτυξιακά έργα για τα οποία θα πρέπει να υπάρξει προγραμματισμός και μέριμνα, σύμφωνα με το ΤΕΕ/ΤΔΚ, είναι τα εξής:

ΒΟΑΚ - ΟΔΙΚΑ ΕΡΓΑ

Το ΤΕΕ/ΤΔΚ υπογραμμίζει ότι το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων θα πρέπει να εκπονήσει, βάσει προκήρυξης, τις μελέτες των έργων αναβάθμισης του ΒΟΑΚ, με τέσσερις λωρίδες κυκλοφορίας στα υπόλοιπα τμήματα του Νομού Χανίων: Βρύσσες - Άγιοι Πάντες, Καλύβες - Σούδα και Χανιά (Βαμβακόπουλο) - Κολυμπάρι - Κίσαμος, ώστε να ακολουθήσει η κατασκευή των έργων στα τμήματα αυτά. 

Παράλληλα, το ΤΕΕ/ΤΔΚ σημειώνει ότι «για τη σημαντική βελτίωση των συνθηκών κυκλοφορίας στην περιοχή του νέου Δήμου Χανίων και τη διευκόλυνση των ξένων τουριστών να επισκέπτονται την πόλη των Χανίων, απαιτούνται, σύμφωνα και με το υφιστάμενο γενικό πολεοδομικό σχέδιο, τα επόμενα οδικά έργα, τα οποία πρέπει να ζητηθούν προς εκτέλεση από το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων:

• Σύνδεση κόμβου Μουρνιών του ΒΟΑΚ με το βασικό οδικό δίκτυο της πόλης Χανίων (αναμένεται η δημοπράτησή του).

• Εκπόνηση της προβλεπόμενης από το γενικό πολεοδομικό σχέδιο Χανιά - Σούδα μελέτης της νέας προς νότο περιφερειακής οδού (νέα οριακή οδός). Αποτελεί δρόμο που συνδέει την παλαιά εθνική οδό με τη νέα στα όρια του πυκνοδομημένου μέσω των παρακαμπτηρίων του κόμβου Μουρνιών και του κόμβου Βαμβακόπουλου και θα αποσυμφορήσει την κυκλοφορία εντός της πόλης των Χανίων.

• Επέκταση της οδού Γογονή προς ανατολάς και σύνδεσή της με την οδό Σούδα - Αεροδρόμιο και την οδό Χανιά - Ακρωτήρι, ώστε να σταματήσει η διέλευση από το κέντρο της πόλης των Χανίων των αυτοκινήτων που κινούνται από το Ακρωτήρι προς την περιοχή Χανιά - Κολυμπάρι και αντιστρόφως.

• Ενοποίηση του δημοτικού κήπου με το πάρκο Ειρήνης και Φιλίας και κατασκευή υπόγειου γκαράζ κάτω από το εθνικό στάδιο Χανίων, ώστε τουρίστες από όλη την Κρήτη να διευκολύνονται να επισκέπτονται την πόλη των Χανίων προς όφελος της οικονομίας της.

• Σύνδεση του κόμβου Σούδας του ΒΟΑΚ με το λιμάνι Σούδας και το αεροδρόμιο "Δασκαλογιάννης" με άμεση διαπλάτυνση, σε πρώτο στάδιο, του υφιστάμενου δρόμου (διαθέτει απαλλοτριωμένη λωρίδα επαρκούς πλάτους), ώστε να είναι δυνατή η ταχεία μετακίνηση των τουριστών προς τις παραλιακές τουριστικές ζώνες και την ενδοχώρα των Νομών Χανίων και Ρεθύμνου. Παράλληλα, απαιτείται επίσπευση των διαδικασιών για την ολοκλήρωση της μελέτης αναβάθμισης σε σύγχρονο αυτοκινητόδρομο με την εξέταση εναλλακτικών προτάσεων (όπως είχε συμφωνηθεί σε σύσκεψη το 2009) και εξασφάλιση πρόσθετων πόρων.  

• Επέκταση κτηρίου αεροσταθμού και λοιπά έργα στον κρατικό αερολιμένα Χανίων "Δασκαλογιάννης", όπου αναμένεται η επικαιροποίηση της μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ώστε να περιλαμβάνει την κατασκευή νέου πύργου ελέγχου και την τελική επιφάνεια της επέκτασης».

ΥΔΑΤΙΝΟΙ ΠΟΡΟΙ

Το ΤΕΕ/ΤΔΚ επισημαίνει την ανάγκη αξιοποίησης του υδατικού δυναμικού της Δυτικής Κρήτης, με την εκτέλεση των παρακάτω έργων:

• Συμπλήρωση και τελική έγκριση του ειδικού σχεδίου διαχείρισης των υδατικών πόρων λεκανών Κερίτη - Κοιλιάρη, με ευθύνη της Περιφέρειας Κρήτης (Διεύθυνση Υδάτων) ώστε να περιλάβει τα βασικά κεφάλαια που λείπουν.

• Επίσπευση της περαιτέρω εκμετάλλευσης υπόγειων υδροφορέων των Λευκών Ορέων με την διάνοιξη των κατάλληλων υδροληπτικών έργων (γεωτρήσεις) αφού προηγηθεί εξειδικευμένη έρευνα - μελέτη προσδιορισμού των υδρογεωλογικών παραμέτρων των υδροφορέων των Λευκών Ορέων και τον καθορισμό νέων θέσεων των γεωτρήσεων (αναρίθμηση πηγών).

• Επίσπευση της ολοκλήρωσης της κατασκευής του φράγματος Βαλσαμιώτη μετά του αγωγού προσαγωγής νερού από τις πηγές Μεσκλών και του αγωγού μεταφοράς νερού από το φράγμα στο αντλιοστάσιο Πατελαρίου.  

• Ολοκλήρωση των δεξαμενών και δικτύων διανομής υψηλών ζωνών Αγιάς - Κολυμπαρίου (αρδεύσεις). Επίσης η προοδευτική κατασκευή των τριών προβλεπόμενων φραγμάτων της λεκάνης Ταυρωνίτη για εξασφάλιση επαρκών υδατικών πόρων για την κάλυψη των σημερινών και μελλοντικών αναγκών ολόκληρης της περιοχής Χανίων -Κολυμπαρίου και Κισάμου.

• Επέκταση προς δυσμάς του υφιστάμενου αγωγού του ΟΑΔΥΚ. Αγιά - Κολυμβάρι για τη μεταφορά νερού στην περιοχή Κισάμου - Πλατάνου κλπ. για επέκταση των αρδεύσεων.

• Αναβάθμιση - εκσυγχρονισμός - επέκταση του συστήματος ύδρευσης της σημαντικής αστικής - τουριστικής περιοχής Ακρωτήρι - Χανιά - Κολυμπάρι - Κίσαμος και Αποκόρωνας - Γεωργιούπολη με ένταξη των σχετικών μελετών και έργων στα αρμόδια Υπουργεία.

ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΙ

Το ΤΕΕ/ΤΔΚ ζητά την ένταξη στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη των έργων συλλογής, μεταφοράς, επεξεργασίας και διάθεσης λυμάτων (βιολογικών καθαρισμών): 

- Κόλπος Κισάμου, β' φάση.

- Αστική - τουριστική περιοχή Ακρωτήρι - Χανιά - Κολυμπάρι και Δήμος Γεωργιούπολης. 

- Αύξηση της δυναμικότητας του βιολογικού καθαρισμού Χανίων  και εγκατάσταση μονάδας περεταίρω επεξεργασίας ιλύος, όπως επίσης ολοκλήρωση των δικτύων ακαθάρτων των περιαστικών Δήμων Χανίων που συνενώνονται στον νέο διευρυμένο Δήμο Χανίων.

- Υλοποίηση του βιολογικού καθαρισμού Δήμου Πελεκάνου με επίσπευση των μελετών και τεχνική υποστήριξη για απεμπλοκή των νομικών ζητημάτων.

- Αξιοποίηση επεξεργασμένων λυμάτων των βιολογικών της ΔΕΥΑ Χανίων και της ΔΕΥΑΒΑ για αρδεύσεις.

Το ΤΕΕ/ΤΔΚ υπενθυμίζει, ακόμη, ότι «στα πλαίσια του ΕΣΠΑ 2007 - 2013, το τέως ΥΠΕΧΩΔΕ έχει ζητήσει βάσει την υποβολή προτάσεων - φακέλων έργων για ένταξη στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη (ΕΠΠΕΡΑΑ), δικτύων αποχέτευσης λυμάτων και εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων σε οικισμούς με πληθυσμό μεγαλύτερο των 2.000 κατοίκους και μικρότερο των 15.000 κατοίκων. Στην παραπάνω πρόσκληση περιλήφθηκαν, ειδικότερα για τον Νομό Χανίων, τα σχετικά έργα των Δήμων Κισάμου, Αρμένων και Πελεκάνου.  Εξ αυτών των έργων, απ' ότι γνωρίζουμε, μόνο ο Δήμος Κισάμου καταρτίζει τον φάκελο που θα συνοδεύει την αίτηση ένταξης των έργων στο ΕΠΠΕΡΑΑ». 

ΕΝΕΡΓΕΙΑ - ΑΠΕ

Το ΤΕΕ/ΤΔΚ σημειώνει ότι «κρίσιμο ζήτημα πρώτης προτεραιότητας και άμεσης λήψης σημαντικών αποφάσεων με την ουσιαστική συμμετοχή όλων, σε επίπεδο Κρήτης» είναι «το ζήτημα της ενεργειακής επάρκειας του νησιού μας μέσω ενός συστήματος που θα βασίζεται κυρίως στις ΑΠΕ και σε πολιτικές εξοικονόμησης ενέργειας για την πλήρη κάλυψη των αναγκών μας. Προς τούτο και προς όφελος της κοινωνίας, της τοπικής οικονομίας και του περιβάλλοντός μας θεωρούμε επιβεβλημένη και άμεση την ολοκλήρωση ενός χωροταξικού - πολεοδομικού σχεδιασμού για τις ΑΠΕ, ο οποίος θα προβλέπει με επιστημονικά - περιβαλλοντικά κριτήρια τα σημεία εγκατάστασης έργων ΑΠΕ, καθώς και τη μέγιστη δυνατή πυκνότητα και ισχύ τους».

ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΣ - ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

Ζήτημα πρώτης προτεραιότητας για το ΤΕΕ/ΤΔΚ «ήταν, είναι και θα είναι η ολοκλήρωση του χωροταξικού - πολεοδομικού σχεδιασμού (σε περιφερειακό και σε τοπικό επίπεδο) ως το μοναδικό εργαλείο για μια, επιτέλους, αειφόρα και βιώσιμη ανάπτυξη του τόπου μας, σε συνδυασμό με την τραγική καθυστέρηση στην ολοκλήρωση του κτηματολογίου - δασολογίου». Ωστόσο, όπως σημειώνει το ΤΕΕ/ΤΔΚ, «είμαστε ακόμη πίσω και απαιτείται από κοινού συντονισμός και ειλικρινής προσπάθεια όλων των εμπλεκόμενων, προκειμένου να ολοκληρωθεί και σε επίπεδο πλέον "Καλλικρατικών" Δήμων (συμπεριλαμβανομένου και του Δήμου Γαύδου)».

Η ΓΑΥΔΟΣ

Ιδιαίτερη αναφορά κάνει το ΤΕΕ/ΤΔΚ στη Γαύδο, υπενθυμίζοντας την πρότασή του για την ανάδειξής της ως «πράσινο νησιού», «δηλαδή ως αυτόνομου ενεργειακά νησιού με την εκμετάλλευση των άφθονων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας που διαθέτει». «Επιπλέον», όπως τονίζει το ΤΕΕ/ΤΔΚ, «ο Δήμος Γαύδου με την κατασκευή των προτεινόμενων μικρής έκτασης και δαπάνης έργων υποδομής θα έχει αυξημένες δυνατότητες συντήρησης σημαντικών μορφών οικονομικής ζωής προς όφελος του Δήμου της νήσου αλλά και κυρίως της εθνικής οικονομίας».

Περιφερειακά και Τομεακά Επιχειρησιακά 

Προγράμματα - Κατανομή πιστώσεων

Υπενθυμίζεται ότι η κατανομή πιστώσεων για υλοποίηση των Β', Γ' Κοινοτικών Πλαισίων Στήριξης και του παρόντος ΕΣΠΑ 2007 - 20013 είναι:

• Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΠΕΠ)= 30% περίπου.

• Τομεακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΤΕΠ)=70% περίπου.